ఈ ప్రసంగంలో, నఫిల్ సదకా (ఐచ్ఛిక దాతృత్వం) యొక్క వివిధ రూపాలను ఇస్లాంలో వివరించబడ్డాయి. సదకా కేవలం ధనంతో ఇచ్చేది మాత్రమే కాదని, ప్రతి మంచి పని ఒక సదకా అని ప్రవక్త ముహమ్మద్ (సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం) హదీస్ ద్వారా స్పష్టం చేయబడింది. చిరునవ్వుతో పలకరించడం, దారి చూపడం, అల్లాహ్ ను స్మరించడం (తస్బీహ్, తహమీద్, తక్బీర్), మంచిని ఆజ్ఞాపించడం, చెడు నుండి నివారించడం వంటివి కూడా సదకాగా పరిగణించబడతాయి. ఒక వ్యక్తి తన కుటుంబంపై ఖర్చు చేయడం కూడా సదకా అని చెప్పబడింది. చివరగా, వ్యక్తి మరణించిన తర్వాత కూడా పుణ్యం లభించే మూడు రకాల సదకాల గురించి వివరించబడింది: సదకా-ఎ-జారియా (నిరంతర దానధర్మం), ప్రజలకు ఉపయోగపడే జ్ఞానం, మరియు తల్లిదండ్రుల కోసం ప్రార్థించే సజ్జనులైన సంతానం.
إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ وَحْدَهُ وَالصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَى مَنْ لَا نَبِيَّ بَعْدَهُ، أَمَّا بَعْدُ (ఇన్నల్ హమ్ దలిల్లాహి వహ్ దహు, వస్సలాతు వస్సలాము అలా మన్ లా నబియ్య బ’అ దహు, అమ్మా బ’అద్) నిశ్చయంగా, సర్వస్తోత్రాలు ఏకైకుడైన అల్లాహ్ కే శోభాయమానం. ఆయన తర్వాత ఏ ప్రవక్తా రారో, అట్టి ప్రవక్తపై అల్లాహ్ యొక్క కారుణ్యం మరియు శాంతి కురియుగాక. ఆ తర్వాత.
ప్రియ వీక్షకులారా, కారుణ్య వర్షిణి రమదాన్ అనే ఈ కార్యక్రమంలోకి మీ అందరినీ ఇస్లామీయ పద్ధతిలో ఆహ్వానిస్తున్నాను.
السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكَاتُهُ (అస్సలాము అలైకుమ్ వ రహ్మతుల్లాహి వ బరకాతుహు) మీపై అల్లాహ్ యొక్క శాంతి, కారుణ్యం మరియు శుభాలు వర్షించుగాక.
ప్రియ సోదరులారా, మనం గత ఎపిసోడ్లలో జకాత్ గురించి తెలుసుకుందాం.
నఫిల్ సదకా రకాలు
ఈరోజు, నఫిల్ సదకా రకాలు తెలుసుకుందాం. సదకా అంటే కేవలం ధనంతో, డబ్బుతో కూడుకున్నది మాత్రమే కాదు అని మనకు తెలుస్తుంది, బోధపడుతుంది, మనము ఖురాన్ మరియు హదీస్ గమనిస్తే. నఫిల్ సదకా చాలా రకాలు ఉన్నాయి. ధనంలో కూడా ఉన్నాయి, ధనం కాకపోయినా. ఉదాహరణకు, బుఖారీ, ముస్లింలో ఓ హదీస్ ఉంది. అంతిమ దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం ఇలా తెలియజేశారు:
كُلُّ مَعْرُوفٍ صَدَقَةٌ (కుల్లు మ’అరూఫిన్ సదఖహ్) ప్రతి మంచి పని ఒక సదకా (దానం).
మంచి పని ఏమిటి? ఒక వ్యక్తి ఇంకో వ్యక్తికి చిరునవ్వుతో మాట్లాడినా అది మంచి పని ఇస్లాం దృష్టిలో, అది కూడా సదకా. ఒక వ్యక్తికి దారి చూపినా సదకా, మంచి పని.
ఒక హదీస్ లో అంతిమ దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం తెలియజేశారు, తక్బీర్, తస్బీహ్, తహమీద్, తహ్లీల్ ఇవి కూడా సదకా అని చెప్పారు. అంటే, అల్లాహు అక్బర్ అని పలకటం, సుబ్ హానల్లాహ్ అని పఠించటం, అల్ హమ్దులిల్లాహ్ అని అనటం, లా ఇలాహ ఇల్లల్లాహ్ అని పలకటం, అస్తగ్ ఫిరుల్లాహ్ అని చెప్పటం కూడా సదకా. అల్లాహు అక్బర్ ఒక సదకా. ఒక్కసారి సుబ్ హానల్లాహ్ అంటే ఒక సదకా. ఒక్కసారి అల్ హమ్దులిల్లాహ్ అంటే ఒక్క సదకా. ఒక్కసారి లా ఇలాహ ఇల్లల్లాహ్ అంటే ఒక్క సదకా. ఒక్కసారి అస్తగ్ ఫిరుల్లాహ్ అంటే ఒక్క సదకా.
ఇది సామాన్యంగా అంతిమ దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం ఎప్పుడూ పలికినా, చెప్పినా మాట ఇది. కాకపోతే రమజాన్ మాసం ప్రత్యేకమైన మాసం. రమదాన్ మాసంలో అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా ప్రతి పుణ్యానికి ఎన్నో రెట్లు పెంచి, అధికం చేసి అల్లాహ్ ప్రసాదిస్తాడు. కావున దీన్ని మనము మహాభాగ్యంగా భావించుకొని ఈ రమదాన్ మాసంలో ప్రతి వ్యక్తి దగ్గర డబ్బు ఉండదు. డబ్బు రూపంలో, బంగారం రూపంలో, వెండి రూపంలో, ధన రూపంలో, భూమి రూపంలో, వ్యాపార రూపంలో జకాత్ చెల్లించడానికి ప్రతి వ్యక్తి అర్హుడు కాకపోవచ్చు. కాకపోతే ఈ రూపాలలో, జిక్ర్ ద్వారా సదకా, దీనిని మనము మహాభాగ్యంగా భావించుకొని ఈ మాసంలో అత్యధికంగా మనము ఈ రకానికి సంబంధించిన సదకా చేసుకోవాలి.
అలాగే అంతిమ దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం తెలియజేశారు:
اَلأَمْرُ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْيُ عَنِ الْمُنْكَرِ صَدَقَةٌ (అల్ అమ్ రు బిల్ మ’అరూఫ్ వ నహ్యు అనిల్ మున్కర్ సదఖహ్) మంచిని ఆజ్ఞాపించడం మరియు చెడు నుండి నివారించడం కూడా సదకా.
మంచిని ఆజ్ఞాపించటం, చెడుని ఆపటం కూడా సదకా. మంచి చేయమని చెప్పటం కూడా సదకా అవుతుంది. చెడుని ఆపటం కూడా సదకా అవుతుంది అని అంతిమ దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం తెలియజేశారు.
అభిమాన సోదరులారా, ఓ హదీస్ లో ఇలా ఉంది:
إِمَاطَتُكَ الْحَجَرَ وَالشَّوْكَ وَالْعَظْمَ عَنِ الطَّرِيقِ لَكَ صَدَقَةٌ (ఇమాతతుకల్ హజర్ వష్షౌక్ వల్ అజ్మ్ అనిత్తరీఖి సదఖతున్ లక్) దారి నుండి రాయిని, ముల్లును మరియు ఎముకను తొలగించడం నీ కోసం సదకా అవుతుంది.
దారి నుండి రాళ్లను, ఆ దారి నుండి ముళ్ళను, అలాగే ఎముకల్ని, దారి నుండి తొలగించడం నీ కోసం సదకా అవుతుంది అని అంతిమ దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం బోధించారు. అలాగే ఆయన సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం ఇలా అన్నారు, అంధులకి దారి చూపటం, అలాగే చెవిటి, మూగ వారికి విషయం బోధపరచడం కూడా సదకా అవుతుంది.
అలాగే ఏదైనా ప్రాణికి నీరు త్రాపించడం కూడా సదకా. కష్టాల్లో, అవసరాల్లో ఉన్న వారికి సహాయపడటం సదకా. చివరికి అంతిమ దైవప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం ఇలా సెలవిచ్చారు:
نَفَقَةُ الرَّجُلِ عَلَى أَهْلِهِ صَدَقَةٌ (నఫఖతుర్రజులి అలా అహ్లిహీ సదఖహ్) ఒక వ్యక్తి తన కుటుంబంపై చేసే ఖర్చు కూడా సదకా.
వ్యక్తి తన ఇంటి వారిని, భార్యా పిల్లలను పోషించటం కూడా సదకా అన్నారు. సుబ్ హా నల్లాహ్. అల్లాహ్ ఆదేశానుసారం, అంతిమ దైవప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం విధానం ప్రకారం, ఆయన సున్నత్ ని అనుసరిస్తూ ఎవరైతే చిత్తశుద్ధితో, మంచి సంకల్పంతో దైవ ప్రసన్నత కోసం భార్యను పోషిస్తే, పిల్లల్ని పోషిస్తే, అది కూడా సదకా క్రిందకి లెక్కించబడుతుంది అని అంతిమ దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం సెలవిచ్చారు.
అలాగే ఇంకో హదీస్ లో: مَا مِنْ مُسْلِمٍ يَغْرِسُ غَرْسًا … إِلاَّ كَانَ مَا أُكِلَ مِنْهُ لَهُ صَدَقَةً (మా మిన్ ముస్లిమిన్ యగ్రిసు గర్సన్ … ఇల్లా కాన మా ఉకిల మిన్హు లహూ సదఖహ్) ఏ ముస్లిమైనా ఒక మొక్కను నాటితే… దాని నుండి తినబడిన ప్రతి దానికీ అతనికి సదకా పుణ్యం లభిస్తుంది.
అంతిమ దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం ఇలా సెలవిచ్చారు, ఎవరైతే ఒక చెట్టును నాటుతాడు. నాటిన తర్వాత, ఆ చెట్టు నుంచి ప్రయోజనం పొందే, లాభం పొందే ఆ ప్రతి వ్యక్తికి బదులుగా ఆ చెట్టు నాటిన వ్యక్తికి సదకా వస్తుంది. సదకా అంత పుణ్యం వస్తుంది. అంటే, ఏ వ్యక్తి అయితే చెట్టు నాటుతాడో, చెట్టు నాటిన తర్వాత ఆ చెట్టు ద్వారా కొందరు నీడ తీసుకుంటారు, నీడలో కూర్చుంటారు, విశ్రాంతి తీసుకుంటారు. అది కూడా సదకా. ఆ చెట్టు ఫలం ఎవరైతే తింటారో అది కూడా సదకా క్రిందికి వస్తుంది.
అభిమాన సోదరులారా, అలాగే అంతిమ దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం ఇలా తెలియజేశారు, దారి నుండి హాని కలిపించే, ఇబ్బంది కలిగించే వస్తువును తొలగించటం కూడా సదకా క్రిందికి వస్తుంది అని అంతిమ దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం సెలవిచ్చారు.
మరణం తర్వాత కొనసాగే సదకా
అభిమాన సోదరులారా, ఇక చివర్లో, మూడు రకాల సదకా ఉంది. అది వ్యక్తి చనిపోయిన తర్వాత కూడా పుణ్యం లభిస్తూనే ఉంటుంది. మూడు రకాల సదకాలు ఉన్నాయి. అంతిమ దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం తెలియజేశారు:
إِذَا مَاتَ ابْنُ آدَمَ انْقَطَعَ عَمَلُهُ إِلاَّ مِنْ ثَلاثٍ (ఇదా మాత ఇబ్ను ఆదమ ఇన్ఖత’అ అమలుహు ఇల్లా మిన్ సలాస్) ఆదం సంతతి వాడు (మానవుడు) మరణించినప్పుడు, అతని కర్మలు మూడు విషయాలు తప్ప ఆగిపోతాయి.
ఆదం సంతతికి చెందినవాడు అంటే ఏ వ్యక్తి అయితే చనిపోతాడో, చనిపోయిన తర్వాత కర్మలు అంతమైపోతాయి. ఇప్పుడు అతనికి పాపం, పుణ్యం అనేది ఉండదు, మనిషి చనిపోయాడు. చనిపోక ముందు వరకే కదా, పాపం చేస్తున్నాడు, పుణ్యం చేస్తున్నాడు, సదాచరణ చేస్తున్నాడు, మంచి పనులు చేస్తున్నాడు. ఇలా కర్మలు చేయటం అనేది చావు వరకు. చనిపోయిన తర్వాత ప్రతిఫలం మాత్రమే గాని, కర్మ అనేది ఉండదు.
ఏ వ్యక్తి అయితే చనిపోతాడో, అతని అమల్ (కర్మ) ఇన్ఖతా అయిపోతుంది, కట్ అయిపోతుంది. మూడు విషయాలు తప్ప అన్నారు ప్రవక్త గారు, ఇది గమనించాల్సిన విషయం. మూడు విషయాలు తప్ప.
ఒకటి,
صَدَقَةٌ جَارِيَةٌ (సదఖతున్ జారియహ్) నిరంతరం కొనసాగే దానం (సదకా-ఎ-జారియా).
ఎటువంటి సదకా అంటే అది జారియాగా ఉండాలి, కంటిన్యూగా ఉండాలి. ఉదాహరణకు ఒక వ్యక్తి మస్జిద్ నిర్మించాడు. ఆ మస్జిద్ ఉన్నంతకాలం, ఆ మస్జిద్ లో నమాజ్ జరిగేంతకాలం ఆ వ్యక్తికి పుణ్యం లభిస్తూనే ఉంటుంది. మస్జిద్ నిర్మించడం, మద్రసా నిర్మించడం, వృక్షాలు నాటటం, బావి త్రవ్వించడం, ఈ విధంగా. దీనికి సదకా జారియా అంటారు. పుణ్యం లభిస్తూనే ఉంటుంది, అది ఉన్నంత వరకు.
రెండవది,
عِلْمٌ يُنْتَفَعُ بِهِ (ఇల్మున్ యున్తఫ’ఉ బిహీ) ప్రజలకు ఉపయోగపడే జ్ఞానం.
ప్రజలకు విద్యాబోధన చేయటం, విద్య నేర్పించటం, ప్రజలకు సన్మార్గం చూపే గ్రంథాలు రాయటం, విద్యార్థులను తయారు చేయటం. అంటే, జ్ఞానం అన్నమాట. ఏ వ్యక్తి అయితే జ్ఞానం వదిలిపోతాడో, విద్య వదిలిపోతాడో. అది చాలా రకాలుగా ఉండవచ్చు. ఒకటి, తన విద్యార్థులను వదిలి వెళ్ళాడు, నేర్పించి పోయాడు. ఖురాన్ ని, హదీస్ ని, అల్లాహ్ వాక్యాలను, ప్రవక్త గారి ప్రవచనాలను, దీన్ నేర్పించి పోయాడు. అతని శిష్యులు వేరే వారికి నేర్పుతారు, వారు వేరే వారికి నేర్పుతారు. ఈ చైన్ సాగుతూనే ఉంటుంది ప్రళయం వరకు. అప్పటి వరకు ఆ వ్యక్తికి పుణ్యం లభిస్తూనే ఉంటుంది. అలాగే ఒక వ్యక్తి రాసిపోయాడు, కొన్ని గ్రంథాలు, కొన్ని పుస్తకాలు రాశాడు. ఆ పుస్తకాలు చదివి చాలా మంది సన్మార్గం పొందుతున్నారు, మంచి విషయాలు నేర్చుకుంటున్నారు, పాపం నుంచి ఆగిపోతున్నారు. మరి ఆ పుస్తకం ఉన్నంతవరకు, ఆ పుస్తకాల ద్వారా నేర్చుకునే వారందరి వల్ల ఆ వ్యక్తికి పుణ్యం పోతూనే ఉంటుంది.
మూడవది,
وَلَدٌ صَالِحٌ يَدْعُو لَهُ (వలదున్ సాలిహున్ యద్’ఊ లహూ) అతని కోసం ప్రార్థించే సజ్జనుడైన సంతానం.
తల్లిదండ్రుల మన్నింపు కొరకు ప్రార్థించే సదాచార సంపన్నులైన సంతానాన్ని వదిలి వెళ్ళటం. అంటే అమ్మ నాన్న కోసం దుఆ చేసే సంతానం. మరి సంతానం అమ్మ నాన్న కోసం దుఆ ఎప్పుడు చేస్తారండీ? వారికి మనము ఆ విధంగా తయారు చేయాలి, నేర్పించాలి. వారికి దీన్ నేర్పించాలి, హలాల్ నేర్పించాలి, హరాం అంటే ఏమిటో తెలియజేయాలి, ఖురాన్ నేర్పించాలి, ఇస్లాం అంటే ఏమిటో వారికి నేర్పించాలి. వారికి మనము నేర్పిస్తే, అటువంటి సంతానం అమ్మ నాన్న కోసం దుఆ చేస్తూ ఉంటుంది. ఆ సంతానం దుఆ చేస్తూ ఉంటే, దాని పుణ్యం అమ్మ నాన్న చనిపోయినా కూడా పుణ్యం పోతూనే ఉంటుంది. ఈ మూడు రకాల సదకాలు మనిషి మరణం తర్వాత కూడా పుణ్యం లభిస్తూనే ఉంటుంది. సదకా జారియా, రెండవది ఇల్మ్, మూడవది సంతానం.
అభిమాన సోదరులారా, రమదాన్ కి సంబంధించిన మరెన్నో విషయాలు ఇన్ షా అల్లాహ్ వచ్చే ఎపిసోడ్ లో తెలుసుకుందాం. అప్పటి వరకు సెలవు.
وَصَلَّى اللهُ عَلَى نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِينَ (వ సల్లల్లాహు అలా నబియ్యినా ముహమ్మద్, వ అలా ఆలిహి వ సహ్ బిహీ అజ్ మ’ఈన్)
దీన్ని షేర్ చెయ్యండి మీ బంధుమిత్రులతో , బారకల్లాహు ఫీకుమ్: “మంచికి మార్గనిర్దేశం చేసేవారికి దానిని ఆచరించిన వారితో సమానమైన పుణ్యం లభిస్తుంది” [సహీహ్ ముస్లిం, 3వ భాగం, నం .4665] ఈ క్రింది లింక్ దర్శించి మీ స్నేహితులు మరియు బంధువులు మా వాట్సాప్ గ్రూపులో చేరవచ్చు: teluguislam.net/whatsapp/. మా టెలిగ్రామ్ ఛానల్ https://t.me/teluguislam .మా యూట్యూబ్ ఛానల్: youtube.com/c/teluguislam . జిక్ర్ & దుఆల కోసం కొత్త వెబ్సైటు: telugudua.net
ఇస్లాం అనుగ్రహానికి మించిన అనుగ్రహం ఏది లేదు హబీబుర్రహ్మాన్ జామయి (హఫిజహుల్లాహ్) https://youtu.be/ta7KklHK6V0 [19 నిముషాలు]
ఈ ప్రసంగంలో, ఇస్లాం అనుగ్రహం యొక్క ప్రాముఖ్యత మరియు శ్రేష్ఠత గురించి 10 ముఖ్యమైన అంశాలు వివరించబడ్డాయి. ఇస్లాం అల్లాహ్ చేత ఎన్నుకోబడిన మరియు ఇష్టపడిన సహజ సిద్ధమైన ధర్మం. ఇది స్వచ్ఛమైన తౌహీద్ (ఏకదైవారాధన) ను బోధిస్తుంది మరియు జ్ఞానం, న్యాయం, సమానత్వం, సులభత్వం, మరియు ఓర్పు వంటి గుణాలకు ప్రాధాన్యత ఇస్తుంది. ధర్మంలో ఎలాంటి బలవంతం లేదని స్పష్టం చేస్తుంది మరియు ఇది నైతిక విలువలతో కూడిన ఉత్తమమైన సమాజాన్ని (ఉమ్మతే వసత్) నిర్మిస్తుంది. ఈ అనుగ్రహాలన్నీ ఇస్లాంను ఇతర అనుగ్రహాల కంటే ఉన్నతమైనదిగా నిరూపిస్తాయని వక్త పేర్కొన్నారు.
أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ (అవూజు బిల్లాహి మినష్షైతా నిర్రజీమ్) శపించబడిన షైతాను నుండి నేను అల్లాహ్ శరణు వేడుకుంటున్నాను.
అల్ హందులిల్లాహి రబ్బిల్ ఆలమీన్, వస్సలాతు వస్సలాము అలా సయ్యిదిల్ అంబియాయి వల్ ముర్సలీన్, అమ్మా బ’అద్. అభిమాన సోదరులారా! మీకందరికీ నా ఇస్లామీయ అభివాదం, అస్సలాము అలైకుం వరహ్మతుల్లాహి వబరకాతుహు.
ఈ రోజు మనం, ఇస్లాం అనుగ్రహానికి మించిన అనుగ్రహం లేదు అన్న అంశంపై ముఖ్యమైన 10 విషయాలు తెలుసుకోబోతున్నాం. అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా మనపై ఎన్నో అసంఖ్యాకమైన వరాలను ప్రసాదించాడు. ఆ వరాలలో, ఆ అనుగ్రహాలలో అన్నిటికంటే శ్రేష్ఠమైనది, దానికి మించినది లేనిది అది ఇస్లాం ధర్మం. దీని గురించి అనేక విషయాలు ఉన్నాయి, కాకపోతే ఈ రోజు మనం 10 విషయాలు తెలుసుకుందాం.
1. అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా తన దాసుల కోసం అనుగ్రహించిన, ఇష్టపడిన ధర్మం ఇస్లాం ధర్మం
మొదటి విషయం ఏమిటంటే, ఇస్లాం ధర్మం అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా తన దాసుల కొరకు అనుగ్రహించిన ధర్మం, ఇష్టపడిన ధర్మం అన్నమాట. ఈ విషయం అల్లాహ్ సూర ఆలి ఇమ్రాన్ లో ఇలా తెలియజేశాడు:
إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ (ఇన్నద్దీన ఇందల్లాహిల్ ఇస్లాం) నిస్సందేహంగా ఇస్లాం మాత్రమే అల్లాహ్ వద్ద సమ్మతమైన ధర్మం. (3:19)
అలాగే అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా ఇలా సెలవిచ్చాడు:
وَمَن يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَن يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ (వమయ్ యబతగి గైరల్ ఇస్లామి దీనన్ ఫలయ్ యుక్బల మిన్హు వహువ ఫిల్ ఆఖిరతి మినల్ ఖాసిరీన్) ఎవరయినా ఇస్లాంను కాకుండా మరో ధర్మాన్ని అన్వేషిస్తే అతని ధర్మం స్వీకరించబడదు. అలాంటి వ్యక్తి పరలోకంలో నష్టపోయినవారిలో చేరిపోతాడు. (3:85)
ఇంకా అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూర మాయిదా ఆయత్ మూడులో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا (అల్ యౌమ అక్మల్తు లకుమ్ దీనకుమ్ వ అత్మమ్తు అలైకుమ్ ని’మతీ వ రజీతు లకుముల్ ఇస్లామ దీనా) ఈ రోజు మీ కొరకు మీ ధర్మాన్ని పరిపూర్ణం గావించాను. మీపై నా అనుగ్రహాన్ని పూర్తిచేశాను. ఇంకా, ఇస్లాంను మీ ధర్మంగా సమ్మతించి ఆమోదించాను(5:3)
ఈ వాక్యంలో అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా ఎంత స్పష్టంగా ఇస్లాం మీ కొరకు ధర్మంగా ఎన్నుకున్నాను, మీ కొరకు దీనిని పరిపూర్ణం చేశాను, దీనిని ,అంటే ఇస్లాంని అల్లాహ్ ఏమన్నాడు? నా అనుగ్రహం అంటున్నాడు. ‘ని’మతీ’, నా అనుగ్రహాన్ని పూర్తి చేశాను, ఇస్లాంను మీ ధర్మంగా సమ్మతించి ఆమోదించాను అని అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా తెలియజేశాడు. ఇది మొదటి విషయం. అంటే అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా తన దాసుల కోసం అనుగ్రహించిన, ఇష్టపడిన ధర్మం ఇస్లాం ధర్మం.
2. సహజ సిద్ధమైన, స్వాభావిక ధర్మం
ఇక రెండవ విషయం ఏమిటంటే, ఇస్లాం ధర్మం సహజ సిద్ధమైన ధర్మం. సహజ సిద్ధమైన, స్వాభావిక ధర్మం. ఇది ప్రత్యేకత ఇది. అదేమిటంటే అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూర రూమ్, ఆయత్ 30లో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا ۚ فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا ۚ لَا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ۚ ذَٰلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ కనుక నీవు ఏకాగ్రతతో నీ ముఖాన్ని (అల్లాహ్) ధర్మంపై నిలుపు. అల్లాహ్ మానవులను ఏ స్వభావంపై పుట్టించాడో ఆ స్వభావంపైన్నే (ఉండండి). అల్లాహ్ సృష్టిని మార్చకూడదు సుమా! ఇదే సరైన ధర్మం. కాని చాలామంది తెలుసుకోరు. (30:30)
ఈ ఆయత్ లో ‘ఫితర‘ అని ఉంది. ఫితరతల్లాహిల్లతీ ఫతరన్నాస అలైహా’. ‘ఫితరత్‘ అంటే సహజత్వం లేక నైజం అన్నమాట. వేరే మాటలలో చెప్పాలంటే, అల్లాహ్ మానవుణ్ణి సహజ ధర్మంపై, అంటే దేవుని ఏకత్వంపై, తౌహీద్ స్వభావంపై పుట్టించాడు. కాబట్టి మానవ నైజములోనే ఏకత్వం, తౌహీద్, ఏక దైవ ఆరాధన అంతర్లీనమై ఉంది అన్నమాట. అందుకే మహా ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం సెలవిచ్చారు. బుఖారీలో హదీస్ ఉంది:
كُلُّ مَوْلُودٍ يُولَدُ عَلَى الْفِطْرَةِ، فَأَبَوَاهُ يُهَوِّدَانِهِ أَوْ يُنَصِّرَانِهِ أَوْ يُمَجِّسَانِهِ (కుల్లు మౌలూదిన్ యూలదు అలల్ ఫితర, ఫ అబవాహు యుహవ్విదానిహి అవ్ యునస్సిరానిహి అవ్ యుమజ్జిసానిహి) ప్రతి బిడ్డ సహజత్వం (ఇస్లాం) తోనే పుడతాడు. అతని తల్లిదండ్రులు అతన్ని యూదునిగానో, క్రైస్తవునిగానో, మజూసీ (అగ్ని ఆరాధకుడు) గానో చేసేస్తారు.
అంటే ప్రతి బిడ్డ సహజత్వంతోనే పుడతాడు, నైజంతోనే పుడతాడు, సహజత్వంతోనే పుడతాడు, అంటే మువహ్హిద్ గానే పుడతాడు, తౌహీద్ లోనే పుడతాడు. కాకపోతే పెరిగిన కొద్దీ ఆ బిడ్డ యొక్క అమ్మానాన్న అతనికి యూదునిగానో, క్రైస్తవునిగానో, మజూసీగానో చేసేస్తారు అన్నమాట. అంటే రెండవ విషయం ఏమిటంటే, ఇస్లాం ధర్మం సహజ సిద్ధమైన, స్వాభావిక గల ధర్మం అన్నమాట.
3. స్వచ్ఛమైన తౌహీద్ ధర్మం
ఇక మూడవ విషయం ఏమిటంటే, ఇస్లాం ధర్మం స్వచ్ఛమైన తౌహీద్ ధర్మం. ఖురాన్ లోని సూర ఇఖ్లాస్:
قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ﴿١﴾ اللَّهُ الصَّمَدُ ﴿٢﴾ لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ ﴿٣﴾ وَلَمْ يَكُن لَّهُ كُفُوًا أَحَدٌ ﴿٤﴾ (ఖుల్ హువల్లాహు అహద్, అల్లాహుస్సమద్, లమ్ యలిద్ వలమ్ యూలద్, వలమ్ యకుల్లహూ కుఫువన్ అహద్) (ఓ ముహమ్మద్ సల్లల్లాహుఅలైహివసల్లం!) వారికి ఇలా చెప్పు: అల్లాహ్ (నిజమైన ఆరాధ్యుడు)ఒక్కడు.అల్లాహ్ నిరపేక్షాపరుడు. (ఏ అక్కరా లేనివాడు). ఆయన (ఎవరినీ) కనలేదు. ఆయన (కూడా) ఎవరికీ పుట్టినవాడు కాడు. ఆయనకు సరిసమానుడు (పోల్చదగిన వాడు) ఎవడూ లేడు.
అంటే అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా ఈ వాక్యంలో మూల సూత్రాలు, సృష్టికర్త అంటే ఎవరు, మూల సూత్రాలు తెలియజేశాడు. అల్లాహ్ ఒకే ఒక్కడు, ఎటువంటి అక్కరా, ఎటువంటి అవసరం లేనివాడు అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా. తినటం, త్రాగటం, నిద్రించటం, కునుకు, నిద్ర, అవసరం, సహాయం తీసుకోవటం, ఇలాంటి ప్రపంచములో ప్రతి జీవి, ప్రతి వ్యక్తికి ఇది అవసరం ఉంటుంది. ఎటువంటి అవసరం అక్కర లేకుండా ఏ జీవి ఉండలేదు, జీవించలేదు. కావున సకల లోకాలకు సృష్టికర్త అటువంటి వాడు కాదు. అవసరం లేని వాడు అల్లాహ్, అక్కర లేనివాడు అల్లాహ్. అలాగే ఆయనకి అమ్మానాన్న లేరు, సంతానమూ లేదు. ఆయనకి సమానము ఎవరూ లేరు. ఇంకా మనము ఖురాన్ పరిశీలిస్తే, అల్లాహ్ పుట్టినవాడు కాదు, అల్లాహ్ కి చావు, మరణం రాదు అన్నమాట. ఇది మూడవ విషయం.
4. జ్ఞానం మరియు విద్య గల ధర్మం
ఇక నాలుగవ విషయం ఏమిటంటే, జ్ఞానం, విజ్ఞానం, విద్య, విజ్ఞతల ధర్మం ఇస్లాం ధర్మం. అల్లాహ్ ఇలా సెలవిచ్చాడు:
اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ ﴿١﴾ خَلَقَ الْإِنسَانَ مِنْ عَلَقٍ ﴿٢﴾ اقْرَأْ وَرَبُّكَ الْأَكْرَمُ ﴿٣﴾ الَّذِي عَلَّمَ بِالْقَلَمِ ﴿٤﴾ عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ يَعْلَمْ ﴿٥﴾ (ఓ ప్రవక్తా!) సృష్టించిన నీ ప్రభువు పేరుతో చదువు. ఆయన మనిషిని నెత్తుటి ముద్దతో సృష్టించాడు. నువ్వు చదువుతూ పో, నీ ప్రభువు దయాశీలి. ఆయన కలం ద్వారా జ్ఞాన బోధ చేశాడు. ఆయన మనిషిని అతడు ఎరుగని, తెలియని దానిని నేర్పించాడు.
మహా ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం పై మొట్టమొదటి సారి వచ్చిన దివ్యవాణి ఇది. అంటే మొదటి దైవవాణి జ్ఞానం గురించి, విజ్ఞానం గురించి, విద్య గురించి వచ్చిందన్నమాట. అలాగే అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూర ముజాదలలో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
మీలో విశ్వసించిన వారిది మొదటి విషయం, రెండవది జ్ఞానం ప్రసాదించబడిన వారి అంతస్తులను అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా పెంచుతాడు. అంటే మూడవ విషయం ఏమిటంటే, జ్ఞానం, విజ్ఞానం, విద్య, విజ్ఞత గల ధర్మం ఇస్లాం ధర్మం. ఇది నాలుగో విషయం.
5. న్యాయం మరియు సమానత్వం గల ధర్మం
ఐదవ విషయం ఏమిటంటే, మానవుల మధ్య న్యాయం, సమానత్వం కలిగిన ధర్మం. ఇస్లాం ధర్మం మానవుల మధ్య, జనుల మధ్య, దైవదాసుల మధ్య, సృష్టి మధ్య సమానత్వం కలిగిన ధర్మం, ఇస్లాం ధర్మం. అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా ఇలా తెలియజేశాడు:
وَإِذَا حَكَمْتُم بَيْنَ النَّاسِ أَن تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ (వ ఇజా హకమ్తుమ్ బైనన్నాసి అన్ తహ్కుమూ బిల్ అద్ల్) ప్రజల మధ్య తీర్పులు చేసేటప్పుడు న్యాయంగా తీర్పు చేయండి. (4:58)
إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَىٰ (ఇన్నల్లాహ య’మురు బిల్ అద్లి వల్ ఇహ్సాన్ వ ఈతాయి జిల్ ఖుర్బా) అల్లాహ్ న్యాయం చేయమనీ, ఉపకారం (ఇహ్సాన్) చేయమనీ, బంధువుల హక్కులను నెరవేర్చమనీ ఆజ్ఞాపిస్తున్నాడు. (16:90)
అంటే ఐదవ విషయం ఏమిటి? మానవుల మధ్య, సృష్టి మధ్య, దైవదాసుల మధ్య పూర్తిగా న్యాయం చేసే ధర్మం ఇస్లాం ధర్మం.
6. సులభమైన ధర్మం
అలాగే ఆరవ విషయం ఏమిటంటే, సులభమైన ధర్మం ఇస్లాం ధర్మం. అల్లాహ్ అంటున్నాడు సూర హజ్ లో:
وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ (వమా జ’అల అలైకుమ్ ఫిద్దీని మిన్ హరజ్) ధర్మం విషయంలో ఆయన మీపై ఎలాంటి ఇబ్బందినీ ఉంచలేదు (22:78)
మానవ మాత్రులు భరించలేనంతటి కష్టతరమైన, క్లిష్టతరమైన బాధ్యతను అల్లాహ్ మనపై మోపలేదు అన్నమాట. అలాగే అల్లాహ్ సూర బఖరా యొక్క చివరలో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا (లా యుకల్లిఫుల్లాహు నఫ్సన్ ఇల్లా వుస్’అహా) అల్లాహ్ ఏ ప్రాణిపైనా దాని శక్తికి మించిన భారం వేయడు. (2:286)
అంటే ఇది ఆరవ విషయం, సులభమైన ధర్మం. మనిషి మోయలేని భారం అల్లాహ్ వేయలేదు అన్నమాట.
7. ఓర్పు మరియు సహనం బోధించే ధర్మం
ఇక ఏడవ విషయం ఏమిటంటే, ఓర్పుని, సహనాన్ని బోధించే ధర్మం. అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా పరీక్ష నిమిత్తం ప్రపంచంలో సమస్యలు ఇస్తాడు, మనిషికి సమస్యలు వస్తాయి. రోగాలు వస్తాయి. ఆరోగ్యంతో పాటు అనారోగ్యము ఉంటుంది, లాభంతో పాటు నష్టమూ ఉంటుంది, బాధలు ఉంటాయి, సంతోషాలు ఉంటాయి. అల్లాహ్ కొందరికి ఇస్తాడు, కొందరికి ఇవ్వడు. కొందరు ధనవంతులు, కొందరు పేదవారు. ఉన్నవారు, లేనివారు. కానీ ఇదంతా ఎందుకు? పరీక్ష కోసం. కావున సహనాన్ని, ఏ సమయంలో, కష్టంలో, దుఃఖంలో, నష్టంలో, బాధలో సమీప బంధువులు, దగ్గర ఉన్నవారు చనిపోయినప్పుడు మనము ఏ విధంగా ఉండాలి? వ్యాపారంలో నష్టం జరిగింది, ఉద్యోగం అకస్మాత్తుగా పోయింది, ఇబ్బందుల్లో వచ్చేసాము. కానీ ఇస్లాం ధర్మం సహనం బోధిస్తుంది. ఏ విధంగా? దానికి వివరాలు ఉన్నాయి, నేను వివరం చెప్పటం లేదు. ఖురాన్లో వివరాలు ఉన్నాయి. అల్లాహ్ అంటున్నాడు:
అల్లాహ్ యొక్క సహాయం కోరండి బాధల్లో, సమస్యల్లో, అనారోగ్యంలో, కష్టంలో, నష్టంలో, ఇబ్బందుల్లో, ఇరుకాటాల్లో అల్లాహ్ సహాయం కోరండి. ఏ విధంగా కోరండి? సహనం ద్వారా, నమాజ్ ద్వారా. అలాగే అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూర అసర్ లో నాలుగు విషయాలు తెలియజేశాడు. ఈ నాలుగు గుణాలు, నాలుగు లక్షణాలు కలిగిన వారు ఇహపర లోకాలలో నష్టపోరు అని. వారిలో ఒకటి ఏమిటి? విశ్వాసం. రెండవది సత్కార్యం. మూడవది హఖ్, సత్యం. నాలుగవది సహనం. కావున ఇస్లాం ధర్మం సహనాన్ని బోధించే ధర్మం.
8. ధర్మంలో బలవంతం లేదు
ఇక ఎనిమిదవ విషయం ఏమిటంటే, ధర్మం విషయంలో బలవంతం చేయదు ఇస్లాం ధర్మం. అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూర బఖరాలో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
لَا إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ ۖ قَد تَّبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ ధర్మం విషయంలో బలవంతం ఏమీ లేదు. సన్మార్గం అపమార్గం నుంచి ప్రస్ఫుటమయ్యింది (2:256)
అలాగే అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా ఇలా సెలవిచ్చాడు:
وَقُلِ الْحَقُّ مِن رَّبِّكُمْ ۖ فَمَن شَاءَ فَلْيُؤْمِن وَمَن شَاءَ فَلْيَكْفُرْ ۚ إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلظَّالِمِينَ نَارًا ఈ విధంగా ప్రకటించు : (ఆసాంతం) సత్యం(తో కూడుకున్న ఈ ఖుర్ఆన్) మీ ప్రభువు తరఫు నుంచి వచ్చింది. కనుక కోరిన వారు దీనిని విశ్వసించవచ్చు, కోరినవారు నిరాకరించవచ్చు. (అయితే సత్యాన్ని నిరాకరించిన) దుర్మార్గుల కోసం మేము అగ్నిని సిద్ధం చేసి ఉంచాము.(18:29)
అంటే సత్యం మీ ప్రభువు తరఫు నుంచి వచ్చింది, కనుక కోరిన వారు దీనిని విశ్వసించవచ్చు, కోరిన వారు నిరాకరించవచ్చు. అయితే సత్యాన్ని నిరాకరించిన దుర్మార్గుల కోసం మేము అగ్ని సిద్ధం చేసి ఉంచాము. అంటే అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సత్యం ఏది, అసత్యం ఏది స్పష్టంగా తెలియజేశాడు. బలవంతం చేయడు. ఎటువంటి బలవంతమూ లేదు. మీకు నచ్చితే, మీకు ఇష్టం ఉంటే మీరు స్వీకరించండి, లేకపోతే వదలండి. బలవంతం అనేది లేదు. కాకపోతే మంచి చేసే వారికి ప్రతిఫలం అలాగే ఉంటుంది, చెడు చేసే వారికి ప్రతిఫలం ఆ విధంగా ఉంటుంది. అభిమాన సోదరులారా! అంటే ఎనిమిదవ విషయం ఏమిటి? ఇస్లాం ధర్మం ధర్మం విషయంలో బలవంతం చేయదు.
9. ఉత్తమ సమాజం (ఉమ్మతే వసత్)
తొమ్మిదవ విషయం ఏమిటంటే, ఇస్లాం ధర్మం అంటే ఉమ్మతే ముహమ్మదియా, ఉమ్మతే వసత్. అంటే మెరుగైన, ఉత్తమమైన సమాజం అన్నమాట. అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూర బఖరాలో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
وَكَذَٰلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِّتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا అదే విధంగా మేము మిమ్మల్ని ఒక “న్యాయశీల సమాజం” (ఉమ్మతె వసత్)గా చేశాము – మీరు ప్రజలపై సాక్షులుగా, ప్రవక్త (సల్లల్లాహు అలైహి వ సల్లం) మీపై సాక్షిగా ఉండటం కోసం (మేమిలా చేశాము.)(2:143)
అభిమాన సోదరులారా! ఈ ఆయత్ లో ‘వసత్’ అనే పదం వచ్చింది. ‘వసత్’ అనే పదానికి అర్థం మధ్యస్థం, కానీ మెరుగైన, ఉత్తమమైన అని అర్థం కూడా వస్తుంది. ఈ భావములోనే ఇక్కడ ప్రయోగించబడింది. ఉత్తమమైనది, మెరుగైనది అన్నమాట ఇస్లాం ధర్మం.
10. నైతిక విలువలు గల ధర్మం
అభిమాన సోదరులారా! ఇక పదవ విషయం ఏమిటంటే, నైతిక విలువలు గల ధర్మం ఇస్లాం ధర్మం. ఈ విషయం గురించి చెప్పుకుంటూ పోతే ఖురాన్ లో, ప్రవక్త గారి ప్రవచనాలలో అసంఖ్యాకమైన వచనాలు, వాక్యాలు ఉన్నాయి. నైతికత అంటే ఏమిటి? దాని విలువ ఏమిటి? నడక, నడవడిక, నీతి, నిజాయితీ, సత్యము, న్యాయము, ధర్మము. ఏ విధంగా అమ్మానాన్నతో ఎలా ఉండాలి? భార్యతో ఎలా ఉండాలి? సంతానంతో ఎలా ఉండాలి? ఇరుగుపొరుగు వారితో ఎలా ఉండాలి? జంతువులతో ఎలా ఉండాలి? దారి హక్కు ఏమిటి? శారీరక హక్కు ఏమిటి? జననం నుండి మరణం వరకు నియమాలు అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా ఖురాన్ గ్రంథంలో, మహాప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం తమ ప్రవచనాల ద్వారా మనకు బోధించారు.
ఉదాహరణకు ఒక రెండు మూడు చెప్పి నేను ముగిస్తున్నాను. అదేమిటంటే మహాప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం సెలవిచ్చారు, ‘అక్సరు మా యుద్ఖిలుల్ జన్నత, తఖ్వల్లాహి వ హుస్నుల్ ఖులుఖ్’. అంటే స్వర్గానికి పోవటానికి ముఖ్యమైన కారణం ఏమిటి? ఎక్కువ మంది, అత్యధికంగా స్వర్గానికి ఏ కారణం వల్ల పోతున్నారు? దైవభీతి మరియు సద్గుణాలు స్వర్గ ప్రవేశానికి ఎక్కువగా దోహదకారి అవుతుందని మహాప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం సెలవిచ్చారు.
అలాగే దైవప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం ఒక దుఆ నేర్పించారు. ఆ దుఆ ఏమిటి? ‘
اللَّهُمَّ أَنْتَ حَسَّنْتَ خَلْقِي فَحَسِّنْ خُلُقِي అల్లాహుమ్మ అంత హస్సంత ఖల్ఖీ ఫహస్సిన్ ఖులుఖీ’. ఓ అల్లాహ్! నీవు నా రూపురేఖలను అందంగా మలచినట్లే నా నడవడికను కూడా ఉత్తమంగా మలచు.
ఇంకా మహాప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం సెలవిచ్చారు,
بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَكَارِمَ الْأَخْلَاقِ ‘బు’ఇస్తు లి ఉతమ్మిమ మకారిమల్ అఖ్లాఖ్’. నేను నడవడికను, మంచి గుణాలను పూర్తి చేయటానికే నేను పంపబడ్డాను.
అంటే ఇది దీని గురించి చాలా వివరంగా ఖురాన్ లో మరియు హదీస్ లో చెప్పడం జరిగింది. ఏ విధంగా మాట్లాడాలి? దైవ ప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం సెలవిచ్చారు,
مَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ فَلْيَقُلْ خَيْرًا أَوْ لِيَصْمُتْ ‘మన్ కాన యు’మిను బిల్లాహి వల్ యౌమిల్ ఆఖిరి ఫల్ యకుల్ ఖైరన్ అవ్ లియస్ముత్’. ఎవరికైతే అల్లాహ్ పట్ల, అంతిమ దినం పట్ల విశ్వాసం ఉందో వారు మాట్లాడితే సత్యమే మాట్లాడాలి లేకపోతే మౌనం వహించాలి.
ఈ విధంగా చెప్పుకుంటూ పోతే చాలా ఉన్నాయి. అభిమాన సోదరులారా! సారాంశం ఏమిటంటే, పదవ విషయం, ఇస్లాం ధర్మం నైతిక విలువలు గల ధర్మం. నేను ముఖ్యంగా 10 విషయాలు చెప్పాను. ఇస్లాం కి, ఇస్లాం అనుగ్రహానికి మించిన అనుగ్రహం లేదు అని అంశం పైన నేను పది అనుగ్రహాలు చెప్పాను.
ఇస్లాం తన దాసుల కోసం అల్లాహ్ అనుగ్రహించిన, ఇష్టపడిన ధర్మం.
ఇది సహజ సిద్ధమైన, స్వాభావిక గల ధర్మం.
స్వచ్ఛమైన తౌహీద్ ధర్మం.
జ్ఞానం, విజ్ఞానం, విద్య, విజ్ఞతల గల ధర్మం.
మానవుల మధ్య న్యాయం, సమానత్వం కలిగిన ధర్మం.
సులభమైన ధర్మం.
సహనాన్ని బోధించే ధర్మం.
ధర్మం విషయంలో ఎటువంటి బలవంతం చేయని ధర్మం.
ఉమ్మతే వసత్ అంటే మెరుగైనది, ఉత్తమమైన సమాజం.
నైతిక విలువలు గల ధర్మం ఇస్లాం ధర్మం.
అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా మనందరికీ ఇస్లాం ధర్మాన్ని అర్థం చేసుకుని, దాని ప్రకారంగా ఆచరించే సద్బుద్ధిని ప్రసాదించుగాక. ఆమీన్. వ ఆఖిరు ద’వానా అనిల్ హందులిల్లాహి రబ్బిల్ ఆలమీన్. వస్సలాము అలైకుం వరహ్మతుల్లాహి వబరకాతుహు.
దీన్ని షేర్ చెయ్యండి మీ బంధుమిత్రులతో , బారకల్లాహు ఫీకుమ్: “మంచికి మార్గనిర్దేశం చేసేవారికి దానిని ఆచరించిన వారితో సమానమైన పుణ్యం లభిస్తుంది” [సహీహ్ ముస్లిం, 3వ భాగం, నం .4665] ఈ క్రింది లింక్ దర్శించి మీ స్నేహితులు మరియు బంధువులు మా వాట్సాప్ గ్రూపులో చేరవచ్చు: teluguislam.net/whatsapp/. మా టెలిగ్రామ్ ఛానల్ https://t.me/teluguislam .మా యూట్యూబ్ ఛానల్: youtube.com/c/teluguislam . జిక్ర్ & దుఆల కోసం కొత్త వెబ్సైటు: telugudua.net
ఈ ప్రసంగం మోక్షానికి మార్గాన్ని వివరిస్తుంది, దీనిని మూడు ప్రాథమిక సూత్రాలుగా విభజించారు: జ్ఞానం (ఇల్మ్), ఆచరణ (అమల్), మరియు ప్రచారం (దావత్). మొదటిది, ధార్మిక విద్య యొక్క ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతుంది, ఖురాన్ మరియు హదీసుల నుండి సరైన అవగాహన పొందడం విశ్వాసానికి పునాది అని వివరిస్తుంది. రెండవది, పొందిన జ్ఞానాన్ని ఆచరణలో పెట్టడం, స్థిరత్వంతో ధర్మ మార్గంలో నడవడం యొక్క ఆవశ్యకతను చర్చిస్తుంది. మూడవది, నేర్చుకున్న సత్యాన్ని ఇతరులకు వివేకంతో, ఉత్తమ రీతిలో అందజేయడం కూడా మోక్ష మార్గంలో ఒక ముఖ్యమైన భాగమని స్పష్టం చేస్తుంది. ఈ మూడు అంశాలు ఒకదానితో ఒకటి ముడిపడి ఉన్నాయని, వీటిని అనుసరించడం ద్వారానే ఇహపరలోకాల సాఫల్యం సాధ్యమవుతుందని ప్రసంగం సారాంశం.
అభిమాన సోదరులారా, సర్వ స్తోత్రాలు, అన్ని విధాల పొగడ్తలు సర్వలోక ప్రభువైన, పాలకుడైన అల్లాహ్కే శోభిస్తాయి. అనంత కరుణా శుభాలు అంతిమ దైవ ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం పై, ఆయన కుటుంబీకులపై, ఆయన ప్రియ సహచరులపై అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా తన అనుగ్రహాలను వర్షింపజేయు గాక.
హమ్ద్ మరియు సనా తర్వాత, అభిమాన సోదర సోదరీమణులారా, ఈ రోజు నా ప్రసంగాంశం ‘మోక్షానికి మార్గం’ అని మీకందరికీ తెలిసిన విషయమే.ఈ అంశానికి సంబంధించిన అనేక విషయాలు, వివరాలు ఉన్నాయి. కాకపోతే ఈ రోజు నేను ఈ అంశానికి సంబంధించిన ముఖ్యమైన మూడు విషయాలు చెప్పదలిచాను.
ఒకటి – أَلتَّعَلُّمُ بِالدِّينْ (అత్తఅల్లుము బిద్దీన్) – ధర్మ అవగాహనం. రెండవది– أَلْإِلْتِزَامُ بِهَا (అల్ ఇల్తిజాము బిహా) – దానికి కట్టుబడి ఉండటం, స్థిరత్వం. మూడవది – أَلدَّعْوَةُ إِلَيْهَا (అద్దఅవతు ఇలైహా) – ఇతరులకు అందజేయటం.
మోక్షానికి మార్గం అనే ఈ అంశం పైన ముఖ్యమైన ఈ మూడు విషయాల గురించి మనము తెలుసుకోబోతున్నాం. సారాంశం చెప్పాలంటే, ఇల్మ్, అమల్, దావత్. (జ్ఞానం, ఆచరణ, ప్రచారం)
జ్ఞానం (విజ్ఞానం)
మొదటగా జ్ఞానం గురించి. జ్ఞానం మహిమను చాటే ఖురాన్ ఆయతులు, హదీసులు ఎన్నో ఉన్నాయి. అంతిమ దైవ ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం,
طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ (తలబుల్ ఇల్మి ఫరీదతున్ అలా కుల్లి ముస్లిం) అంటే, జ్ఞానాన్ని ఆర్జించడం ప్రతి ముస్లిం పై విధి అని అన్నారు. పురుషులైనా, స్త్రీలైనా. ఈ హదీస్ సహీహ్ ఇబ్నె మాజాలో ఉంది మరియు ఈ హదీస్ సహీహ్ హదీస్.
జ్ఞానం అంటే కేవలం సర్టిఫికెట్లను సంపాదించడం కాదు. అల్లాహ్ పట్ల భీతిని హృదయంలో జనింపజేసేదే నిజమైన జ్ఞానం. అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూరా ఫాతిర్, ఆయత్ నంబర్ 28లో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ (ఇన్నమా యఖ్షల్లాహ మిన్ ఇబాదిహిల్ ఉలమా) నిస్సందేహంగా అల్లాహ్ దాసులలో జ్ఞానులు మాత్రమే ఆయనకు భయపడతారు. (సూరా ఫాతిర్, ఆయత్ నంబర్ 28)
జ్ఞానాన్ని ఆర్జించే ప్రక్రియ తల్లి ఒడి నుంచి మొదలై సమాధి వరకు కొనసాగుతుంది. జ్ఞానం అధ్యయనం ద్వారా, అనుసరణ ద్వారా, ధార్మిక పండితుల సాహచర్యం ద్వారా జ్ఞానం పెరుగుతుంది, సజీవంగా ఉంటుంది. అలాగే, జ్ఞాన అధ్యయనం చేయటం, పుస్తక పఠనం, జ్ఞానుల సాహచర్యాన్ని విడిచిపెట్టడం ద్వారా జ్ఞానం అనేది అంతరిస్తుంది. ఈ విషయం మనము గమనించాలి. కావున, మానవుడు ఎల్లప్పుడూ తన జ్ఞానాన్ని పెంచుకునేందుకై కృషి చేస్తూనే ఉండాలి.
దైవ ప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లంకు స్వయంగా అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా నేర్పిన దుఆ, సూరా తాహా ఆయత్ నంబర్ 114:
رَّبِّ زِدْنِي عِلْمًا (రబ్బీ జిద్నీ ఇల్మా) ఓ నా ప్రభువా, నా జ్ఞానాన్ని పెంచు.
ఇక్కడ గమనించాల్సిన విషయం ఉంది. అదేమంటే, మానవులలో అందరికంటే ఎక్కువ జ్ఞానం ఎవరికి ఉంటుంది? ప్రవక్తలకి. ప్రవక్తలలో ప్రథమంగా ఎవరు ఉన్నారు? అంతిమ దైవ ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం. అల్లాహ్ గురించి, విశ్వాసం గురించి, ఇస్లాం గురించి, ఖురాన్ గురించి, అన్ని విషయాల గురించి ఎక్కువ జ్ఞానం కలిగిన వారు అంతిమ దైవ ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం. అయినప్పటికీ అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా తన సొంతం కోసం చేసుకునేందుకు ఏ దుఆ నేర్పించాడు? ‘రబ్బీ జిద్నీ ఇల్మా’ జ్ఞానం గురించి దుఆ నేర్పించాడు. ఓ నా ప్రభువా, నా జ్ఞానాన్ని పెంచు. అంటే మహాజ్ఞాని అయిన, ఇమాముల్ అంబియా అయిన, రహ్మతుల్లిల్ ఆలమీన్ అయిన మహా ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం ఏం దుఆ చేస్తున్నారు తన కోసం? జ్ఞానం పెరగటానికి దుఆ చేస్తున్నారు. దీంతో మనకు అర్థం అవుతుంది, మోక్షానికి మార్గం కోసం జ్ఞానం ప్రథమంగా ఉంటుంది.
పూర్వ కాలానికి చెందిన మహానుభావులు వైజ్ఞానిక ఔన్నత్యాన్ని కలిగి ఉన్నప్పటికీ, తమ చివరి శ్వాస వరకు ఈ పవిత్రమైన కార్యాన్ని కొనసాగించారు. ఈ విషయాన్నీ మరొకసారి గమనించి వినండి , పూర్వ కాలానికి చెందిన మహానుభావులు, మన పూర్వీకులు, సలఫ్ సాలెహీన్లు, ముహద్దసీన్లు, అయిమ్మాలు, సహాబాలు, తాబయీన్లు, వారు వైజ్ఞానిక ఔన్నత్యాన్ని కలిగి ఉన్నప్పటికీ, తమ చివరి శ్వాస వరకు ఈ పవిత్రమైన కార్యాన్ని కొనసాగించారు.
ఇమాం మాలిక్ రహమతుల్లాహి అలైహి ఇలా అన్నారు: ఏ వ్యక్తి వద్దైతే జ్ఞానం ఉన్నదో, ఎవరి దగ్గర జ్ఞానం ఉన్నదో, అతడు జ్ఞానాన్ని ఆర్జించడాన్ని విడిచిపెట్టకూడదు. జ్ఞానం ఉన్నా కూడా జ్ఞానాన్ని ఆర్జించుకుంటూనే ఉండాలి అని ఇమాం మాలిక్ రహమతుల్లాహి అలైహి సెలవిచ్చారు.
అలాగే, ఇమాం అబూ అమ్ర్ బిన్ అల్-అలా రహమతుల్లాహి అలైహిని ఎవరో ప్రశ్నించారు: ఏమని? మానవుడు ఎప్పటి వరకు జ్ఞానాన్ని ఆర్జించాలి? అని అడిగితే ఆ మహానుభావుడు ఈ విధంగా సమాధానం ఇచ్చారు. ఎప్పుడు వరకు జ్ఞానాన్ని ఆర్జించాలి? అతడు ఆరోగ్యంగా ఉన్నంత వరకు, ఆరోగ్యవంతునిగా, శక్తిమంతునిగా ఉన్నంత వరకు జ్ఞానాన్ని ఆర్జిస్తూనే ఉండాలి.
అలాగే, ఇమాం ఇబ్నె అబ్దుల్ బర్ర్ రహమతుల్లాహి అలైహి, ఇబ్నె అబీ గస్సాన్ రహమతుల్లాహి అలైహి యొక్క వ్యాఖ్యను ఈ విధంగా ఉల్లేఖించారు: ఎప్పుడైతే మీరు జ్ఞానం పట్ల నిరపేక్షాపరులైపోతారో, అప్పుడు అజ్ఞానులైపోతారు. అల్లాహు అక్బర్. ఎప్పుడైతే జ్ఞానం పట్ల నిరపేక్షాపరులు అవుతామో, అప్పుడు వారు ఏమైపోతారు? అజ్ఞానులు అయిపోతారని ఇమాం ఇబ్నె అబ్దుల్ బర్ర్ రహమతుల్లాహి అలైహి సెలవిచ్చారు.
అలాగే, ప్రజల్లో జ్ఞానాన్ని ఆర్జించే అవసరాన్ని అందరికంటే ఎక్కువగా ఎవరు కలిగి ఉన్నాడు? ఈ ప్రశ్న గమనించి వినండి. ప్రజల్లో జ్ఞానాన్ని ఆర్జించే అవసరాన్ని అందరికంటే ఎక్కువగా ఎవరు కలిగి ఉన్నాడు? అని ఇమాం సుఫియాన్ బిన్ ఉయైనా రహమతుల్లాహి అలైహిను ఎవరో ప్రశ్నించారు. ఆయన ఇచ్చిన సమాధానం ఏమిటంటే, వారిలో అందరికంటే గొప్ప పండితుడు అయిన వ్యక్తి. గొప్ప పండితుడు, ఎవరి దగ్గర ఆల్రెడీ జ్ఞానం ఉందో అటువంటి వ్యక్తి ఇంకా జ్ఞానాన్ని ఆర్జించాలి అని అన్నారు ఆయన. ఎందుకు అని మళ్ళీ ప్రశ్నిస్తే, ఎందుకంటే అటువంటి వ్యక్తి తన జ్ఞానం వలన ఏదైనా చిన్న తప్పు చేసినా, అది ఎంతో పెద్ద చెడ్డ విషయంగా పరిగణించబడుతుంది. కనుక, ఎల్లప్పుడూ జ్ఞానాన్ని ఆర్జించేందుకై నిరంతరాయంగా కృషి చేస్తూనే ఉండాలి.
అభిమాన సోదరులారా, ఇక ధార్మిక విద్య ఎందుకు అవసరం అంటే, ముఖ్యంగా ధార్మిక విద్య గురించి నేను మాట్లాడుతున్నాను. ముఖ్యంగా ధార్మిక విద్య ఎందుకు అవసరం అంటే, ఇస్లాం ధర్మం విద్యపై స్థాపించబడింది. విద్య లేనిదే ఇస్లాం లేదు. ఇస్లాం పై నడిచే ప్రతి వ్యక్తికి విద్య అవసరం. ధార్మిక విద్య అంటే ఖురాన్, హదీసుల అవగాహన. అదే మనకు సృష్టికర్త అయిన అల్లాహ్ యొక్క ఆరాధన పద్ధతి నేర్పుతుంది. అసలు అల్లాహ్ అంటే ఎవరు? సృష్టికర్త అంటే ఎవరు? అల్లాహ్ పట్ల విశ్వాసం అంటే ఏమిటి? ఇంకా ఏ ఏ విషయాల పైన విశ్వసించాలి? ఏ విధంగా విశ్వసించాలి? ఎటువంటి విశ్వాసం కలిగి ఉండాలి? అల్లాహ్ మనతో ఏమి కోరుతున్నాడు? మన జీవన విధానం ఏ విధంగా ఉండాలి? మన జీవిత లక్ష్యం ఏమిటి? మరణానంతర జీవితం ఏమిటి? అనేది ధార్మిక విద్య వలనే తెలుస్తుంది.
అభిమాన సోదరులారా, స్వర్గానికి పోయే దారి, మోక్షానికి మార్గం చూపేది కూడా ధార్మిక విద్యే. ఇస్లాం ధర్మం గురించి సరైన అవగాహన ఉన్న వ్యక్తి షిర్క్, కుఫ్ర్, బిద్అత్, ఇతర దురాచారాలు, సామాజిక రుగ్మతలు, అన్యాయాలు, ఘోరాలు, నేరాలు, పాపాలు వాటి నుంచి తెలుసుకుంటాడు, వాటితో దూరంగా ఉంటాడు. సారాంశం ఏమిటంటే ఇహపరలోకాల సాఫల్యం ధార్మిక విద్య వల్లే దక్కుతుంది. ఈ విషయం మనము గ్రహించాలి.
అలాగే, అభిమాన సోదరులారా, ధార్మిక విద్య రెండు రకాలు. ధార్మిక విద్య రెండు రకాలు. ఒకటి ఇల్మె ఖాస్, ప్రత్యేకమైన విద్య. రెండవది ఇల్మె ఆమ్. ఇల్మె ఖాస్ అంటే అది ఫర్జె కిఫాయా. ఉమ్మత్లో కొంతమంది నేర్చుకుంటే సరిపోతుంది, అది ప్రతి ఒక్కరికీ సాధ్యం కూడా కాదు. ప్రతి వ్యక్తికి అది సాధ్యం కాదు. ఉమ్మత్లో కొంతమంది దానిని నేర్చుకుంటే సరిపోతుంది. అంటే, ఖురాన్ మరియు హదీసుల లోతుకి వెళ్ళడం. తఖస్సుస్ ఫిల్ లుగా, భాషలో ప్రావీణ్యత, తఫ్సీర్, ఉసూలె తఫ్సీర్, హదీస్, ఉసూలె హదీస్, ఫిఖ్, ఉసూలె ఫిఖ్, నహూ, సర్ఫ్ అంటే అరబీ గ్రామర్, ఫిఖ్, ఉసూలె ఫిఖ్, అల్-బలాగా, ఇల్ముల్ మఆనీ, ఇల్ముల్ బయాన్, ఇల్ముల్ ఫరాయిజ్, వగైరా మొదలగునవి.
అలాగే, ఈ విషయం గురించి అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూరా తౌబా ఆయత్ నంబర్ 122లో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
فَلَوْلَا نَفَرَ مِن كُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَائِفَةٌ لِّيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ ప్రతి పెద్ద సమూహంలో నుంచి ఒక చిన్న సమూహం బయలుదేరి ధర్మ అవగాహనను పెంపొందించుకోవాలి. పెంపొందించుకుని వారు తమ వద్దకు తిరిగి వచ్చినప్పుడు, వారు భయభక్తులను అలవరుచుకునేందుకు గాను వారికి భయబోధ చేయాల్సింది.
ధర్మ జ్ఞానాన్ని ఆర్జించాలని ఈ ఆయత్ మనకు నొక్కి చెబుతుంది. ధర్మ విద్య కోసం ప్రతి పెద్ద జన సమూహం నుంచి, ప్రతి తెగ నుంచి కొంతమంది తమ ఇల్లు వాకిలిని వదలి జ్ఞాన పీఠాలకు, ధార్మిక విశ్వవిద్యాలయాలకు వెళ్ళాలి. ధర్మ జ్ఞానానికి సంబంధించిన వివిధ విభాగాలలో పాండిత్యాన్ని పెంపొందించుకోవాలి. ఆ తర్వాత తమ తమ ప్రదేశాలకు తిరిగి వెళ్లి ప్రజలకు ధర్మ ధర్మాలను విడమరిచి చెప్పాలి, మంచిని ప్రబోధించాలి, చెడుల నుంచి వారించాలి. ధర్మ అవగాహన అంటే ఇదే.
అభిమాన సోదరులారా, అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా ఇలా సెలవిచ్చాడు ఆలి ఇమ్రాన్లో ఆయత్ నంబర్ ఏడు, సూరా ఆలి ఇమ్రాన్.
నీపై గ్రంథాన్ని అవతరింపజేసిన వాడు ఆయనే. అందులో సుస్పష్టమైన ముహ్కమాత్ వచనాలు ఉన్నాయి, స్పష్టమైన వచనాలు, ఆయతులు ఉన్నాయి, అవి గ్రంథానికి మూలం. వ ఉఖరు ముతషాబిహాత్. మరికొన్ని ముతషాబిహాత్ ఆయతులు ఉన్నాయి, అంటే బహువిధ భావంతో కూడిన వచనాలు. ఫ అమ్మల్లజీన ఫీ కులూబిహిమ్ జైగున్, ఎవరి హృదయాలలో వక్రత ఉంటుందో, వారు ఏం చేస్తారు? ఫయత్తబిఊన మా తషాబహ మిన్హుబ్తిగా అల్ ఫిత్నతి వబ్తిగా అతఅవీలిహి, వారు అందులోని అంటే ఆ ముతషాబిహాత్లోని బహువిధ భావ వచనాల వెంటపడి ప్రజలను భ్రష్టు పట్టించడానికి ప్రయత్నిస్తారు. తమ ఉద్దేశాలకు అనుగుణంగా తాత్పర్యాలు చేస్తారు. నిజానికి వాటి వాస్తవికత అల్లాహ్కు తప్ప మరెవరికీ తెలియదు. కాకపోతే ఆ తర్వాత అల్లాహ్ ఇలా సెలవిచ్చాడు: వర్రాసిఖూన ఫిల్ ఇల్మి యకూలూన ఆమన్నా బిహి కుల్లుమ్ మిన్ ఇంది రబ్బినా వమా యజ్జక్కరు ఇల్లా ఉలుల్ అల్బాబ్. అంటే, అయితే జ్ఞానంలో పరిపక్వత పొందిన వారు, ధర్మ అవగాహనం కలిగిన వారు, జ్ఞానంలో పరిపక్వత కలిగిన వారు, పొందిన వారు మాత్రం, మేము వీటిని విశ్వసించాము, ఇవన్నీ మా ప్రభువు తరపు నుంచి వచ్చినవే అని అంటారు. వాస్తవానికి బుద్ధిజ్ఞానులు కలవారు మాత్రమే హితబోధను గ్రహిస్తారు. ఇది ఇల్మె ఖాస్ గురించి కొన్ని విషయాలు చెప్పాను నేను, ఇంకా వివరణకి అంత సమయం లేదు కాబట్టి.
ఇక ఇల్మె ఆమ్ గురించి కొన్ని విషయాలు తెలుసుకుందాం. ఇల్మె ఆమ్. ఇది ప్రతి వ్యక్తి నేర్చుకోవలసిన జ్ఞానం. ప్రతి వ్యక్తి, ప్రతి ముస్లిం నేర్చుకోవలసిన జ్ఞానం ఇల్మె ఆమ్. దీని గురించే మహా ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం ఇలా సెలవిచ్చారు: తలబుల్ ఇల్మి ఫరీదతున్ అలా కుల్లి ముస్లిం. ముస్లిం అయిన ప్రతి స్త్రీ పురుషునిపై జ్ఞానాన్ని ఆర్జించటం విధి, తప్పనిసరి అన్నారు. అంటే, తౌహీద్ అంటే ఏమిటి? షిర్క్ అంటే ఏమిటి? బిద్అత్ అంటే ఏమిటి? సున్నత్ అంటే ఏమిటి? నమాజ్ విధానం, దాని వివరాలు, ఉపవాసం, దాని వివరాలు, హజ్, ఉమ్రా, హలాల్ సంపాదన, వ్యవహార సరళి, జీవన విధానం, ధర్మ సమ్మతం అంటే ఏమిటి, అధర్మం అంటే ఏమిటి, హలాల్ సంపాదన ఏమిటి, హరామ్ సంపాదన దేనిని అంటారు? అమ్మ నాన్నకి సంబంధించిన హక్కులు, భార్యాభర్తలకు సంబంధించిన హక్కులు, సంతానానికి సంబంధించిన హక్కులు, ఇరుగుపొరుగు వారి హక్కులు, జంతువుల హక్కులు, ఈ విధంగా ఈ విషయాలు ఇల్మె ఆమ్ కిందికి వస్తాయి.
అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూరా ముహమ్మద్ ఆయత్ 19లో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا اللَّهُ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنبِكَ ఓ ప్రవక్తా, అల్లాహ్ తప్ప మరో ఆరాధ్యుడు లేడని నువ్వు బాగా తెలుసుకో. అంటే లా ఇలాహ ఇల్లల్లాహ్ గురించి, తౌహీద్ గురించి, ఏకదైవ ఆరాధన గురించి, ఏకత్వం గురించి, షిర్క్ ఖండన గురించి బాగా తెలుసుకో, స్పష్టంగా తెలుసుకో, నీ పొరపాట్లకు గాను క్షమాపణ వేడుకుంటూ ఉండు. ఈ ఆయత్ ఆధారంగా ఇమాముల్ ముహద్దసీన్, ఇమాం బుఖారీ రహమతుల్లాహి అలైహి తన సహీహ్ బుఖారీలో ఈ చాప్టర్ ఈ విధంగా ఆయన తీసుకొని వచ్చారు:
بَابُ الْعِلْمِ قَبْلَ الْقَوْلِ وَالْعَمَلِ చెప్పకంటే ముందు, ఆచరించటం కంటే ముందు జ్ఞానం అవసరం అని ఇమాం బుఖారీ రహమతుల్లాహి అలైహి సహీహ్ బుఖారీలో ఒక చాప్టర్ తీసుకొని వచ్చారు.
అభిమాన సోదరులారా, జ్ఞానం, ధర్మ అవగాహన విశిష్టత గురించి అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూరా ముజాదలా, ఖురాన్లోని 28వ భాగంలోని మొదటి సూరా, ఆయత్ 18లో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ (యర్ఫఇల్లాహుల్లజీన ఆమనూ మిన్కుమ్ వల్లజీన ఊతుల్ ఇల్మ దరజాత్) మీలో విశ్వసించిన వారి, జ్ఞానం ప్రసాదించబడిన వారి అంతస్తులను అల్లాహ్ పెంచుతాడు.
అంటే ఈ ఆయత్లో ప్రత్యేకంగా అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా రెండు విషయాలు తెలియజేశాడు. ఒకటి విశ్వాసం, ఆ తర్వాత జ్ఞానం ప్రసాదించబడిన వారు. వారిద్దరి అంతస్తులను అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా పెంచుతాడు.
అలాగే, సూరా ఆలి ఇమ్రాన్, ఆయత్ నంబర్ 18లో అల్లాహ్ ఇలా సెలవిచ్చాడు:
شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ وَالْمَلَائِكَةُ وَأُولُو الْعِلْمِ قَائِمًا بِالْقِسْطِ (షహిదల్లాహు అన్నహూ లా ఇలాహ ఇల్లా హువ వల్ మలాఇకతు వ ఉలుల్ ఇల్మి కాఇమం బిల్ కిస్త్) అల్లాహ్ తప్ప మరో ఆరాధ్య దైవం లేడని స్వయంగా అల్లాహ్ మరియు ఆయన దూతలు, జ్ఞాన సంపన్నులు, జ్ఞానులు, ధార్మిక పండితులు, ధర్మ అవగాహన కలిగిన వారు సాక్ష్యమిస్తున్నారు. ఆయన సమత్వం, సమతూకంతో ఈ విశ్వాన్ని నిలిచి ఉంచాడు, నిలిపి ఉంచాడు.
అలాగే, అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూరా అన్కబూత్ ఆయత్ 43లో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ ۖ وَمَا يَعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ ప్రజలకు బోధ పరచడానికి మేము ఈ ఉపమానాలను ఇస్తున్నాము. అయితే జ్ఞానం కలవారు మాత్రమే వీటిని అర్థం చేసుకోగలుగుతారు.
అభిమాన సోదరులారా, ఇలా చెప్పుకుంటూ పోతే అనేక ఆయతులు, ప్రామాణిక హదీసులు ఉన్నాయి. మోక్షానికి మార్గం, స్వర్గానికి దారి, నరకము నుంచి కాపాడుకోవటం దీనికి ప్రథమంగా ఉండేది జ్ఞానం. నేను రెండు ఉదాహరణలు ఇచ్చి రెండవ అంశం పైన నేను పోతాను.
మొదటి ఉదాహరణ ఆదం అలైహిస్సలాం ఉదాహరణ. సూరా బఖరా ప్రారంభంలోనే మనకు ఆ ఆయతులు ఉంటాయి.
وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلَائِكَةِ فَقَالَ أَنبِئُونِي بِأَسْمَاءِ هَٰؤُلَاءِ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా ఆదం అలైహిస్సలాంను సృష్టించిన తర్వాత మొదటి పని ఏమిటి? ఆదం అలైహిస్సలాంకు జ్ఞానాన్ని నేర్పించాడు. వఅల్లమ ఆదమల్ అస్మా కుల్లహా. అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా ఆదం అలైహిస్సలాంను సృష్టించిన తర్వాత, అంటే మొదటి మానవుడు, మొదటి వ్యక్తి. సృష్టి తర్వాత ప్రథమంగా అల్లాహ్ చేసిన పని ఏమిటి? జ్ఞానం నేర్పించాడు. ఆ జ్ఞానం కారణంగానే ఆదం అలైహిస్సలాం మస్జూదే మలాయికా అయ్యారు. ఆ వివరానికి నేను పోవ దల్చుకోలేదు. ఇది ఒక ఉదాహరణ.
రెండవ ఉదాహరణ, ఇమాముల్ అంబియా, రహమతుల్లిల్ ఆలమీన్, అంతిమ దైవ ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం మొదటి వాణి, దేనికి సంబంధించిన వాణి వచ్చింది? జ్ఞానం గురించే వచ్చింది. సూరా అలఖ్ మొదటి ఐదు ఆయతులు. ఇఖ్రా బిస్మి రబ్బికల్లజీ ఖలఖ్. ఇఖ్రాతో ఖురాన్ మొదటి ఆయత్ అవతరించింది. జ్ఞానంతో.
అభిమాన సోదరులారా, ఇవి ఉదాహరణగా నేను చెప్పాను. మోక్షానికి మార్గం అనే ఈ అంశం పైన మొదటి ముఖ్యమైన విషయం జ్ఞానం. ఎందుకంటే జ్ఞానం లేనిదే ఇస్లాం లేదు, ఇస్లాం విద్య పైనే స్థాపించబడింది. ఇది మొదటి విషయం, సరైన అవగాహన కలిగి ఉండాలి. దేని గురించి? ధర్మం గురించి, ఖురాన్ గురించి, అల్లాహ్ గురించి, విశ్వాసాల గురించి సరైన జ్ఞానం కలిగి ఉండాలి. ఇది మొదటి విషయం.
ఆచరణ (దానికి కట్టుబడి ఉండటం)
ఇక ఈ రోజుకి అంశానికి సంబంధించిన రెండవ అంశం, రెండవ విషయం, అది అల్ ఇల్తిజాము బిహా. అమల్, ఆచరణ, స్థిరత్వం. అంటే దానికి కట్టుబడి ఉండటం. ఏదైతే ఆర్జించామో, నేర్చుకున్నామో దానిపై స్థిరంగా ఉండాలి.
అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా ఇలా సెలవిచ్చాడు:
وَالْعَصْرِ إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِي خُسْرٍ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ (వల్ అస్ర్ ఇన్నల్ ఇన్సాన లఫీ ఖుస్ర్ ఇల్లల్లజీన ఆమనూ వ అమిలుస్సాలిహాతి వతవాసవ్ బిల్ హక్కి వతవాసవ్ బిస్సబ్ర్) నిశ్చయంగా మానవుడు నష్టంలో పడి ఉన్నాడు. అయితే విశ్వసించి సత్కార్యాలు చేసిన వారు, పరస్పరం సత్యం గురించి ఉపదేశించిన వారు, ఒండొకరికి సహనం గురించి తాకీదు చేసిన వారు మాత్రం నష్టపోరు.
ఈ సూరా యొక్క తఫ్సీర్, వివరణలోకి నేను పోవటం లేదు. ఈ సూరాలో అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా నాలుగు విషయాలు వివరించాడు. ఈమాన్, విశ్వాసం. రెండవది ఆచరణ, అల్ ఇల్తిజాము బిహా, ఆచరణ, అమల్. మూడవది, సత్యం, ఒకరి గురించి ఒకరికి చెప్పుకోవటం, అంటే అమర్ బిల్ మారూఫ్ వ నహీ అనిల్ మున్కర్, దావత్, ప్రచారం చేయటం. నాలుగవది, సబర్, సహనం. అంటే విద్యను, జ్ఞానాన్ని ఆర్జించే సమయంలో, విషయంలో, ఆ ప్రక్రియలో, విశ్వాసపరంగా జీవించే సందర్భంలో, ఆచరించే విషయంలో, అమర్ బిల్ మారూఫ్ వ నహీ అనిల్ మున్కర్, దావత్ విషయంలో ఆపదలు రావచ్చు, సమస్యలు రావచ్చు, కష్టాలు రావచ్చు, నష్టాలు రావచ్చు, సహనంతో ఉండాలి అనేది ఈ నాలుగు ముఖ్యమైన విషయాలు అల్లాహ్ ఈ సూరాలో తెలియజేశాడు. అంటే జ్ఞానం తర్వాత, విశ్వాసం తర్వాత, ఆచరణ, కట్టుబడి ఉండటం, ఆచరించటం.
ఈ విషయం గురించి ఖురాన్లో ఒకచోట కాదు, రెండు సార్లు కాదు, పది సార్లు కాదు, అనేక సార్లు, 40-50 సార్ల కంటే ఎక్కువ ఆయతులు ఉన్నాయి దీనికి సంబంధించినవి. నేను ఒక ఐదు ఆరు ఉదాహరణగా చెప్తాను. సూరా కహఫ్, ఆయత్ నంబర్ 107. ఈ రోజు ఈ ప్రోగ్రాం ప్రారంభమైంది సూరా కహఫ్లోని చివరి నాలుగు ఆయతుల పారాయణంతో. ఈ ఆయత్, సూరా కహఫ్, ఆయత్ నంబర్ 107.
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ كَانَتْ لَهُمْ جَنَّاتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلًا విశ్వసించి సత్కార్యాలు చేసిన వారికి ఆతిథ్యంగా ఫిరదౌస్ వనాలు ఉంటాయి.
అభిమాన సోదరులారా, ఇక్కడ ఒక గమనిక, ఇప్పుడు నేను ఆచరణ అనే విషయానికి చెప్తున్నాను, విషయం చెప్తున్నాను. విశ్వాసం అంటే ధర్మ పండితులు, జ్ఞానం జ్ఞానంతో పోల్చారు. విశ్వాసం అంటే జ్ఞానం అని కూడా మనము అర్థం చేసుకోవచ్చు. ఓకే, విశ్వాసం, జ్ఞానం. ఆ తర్వాత ఆచరణ. ఈ ఆయత్లో అల్లాహ్ ఏం సెలవిచ్చాడు? విశ్వసించి, విశ్వాసం తర్వాత, జ్ఞానం తర్వాత, సత్కార్యాలు చేసిన వారికి ఆతిథ్యంగా ఫిరదౌస్ వనాలు ఉన్నాయి. ఫిరదౌస్ వనం అనేది స్వర్గంలోని అత్యున్నత స్థానం. అందుకే మీరు అల్లాహ్ను స్వర్గం కోరినప్పుడల్లా జన్నతుల్ ఫిరదౌస్ను కోరండి, ఎందుకంటే అది స్వర్గంలోని అత్యున్నత స్థలం, స్వర్గంలోని సెలయేరులన్నీ అక్కడి నుంచే పుడతాయి అని మహా ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం సెలవిచ్చారు. ఈ హదీస్ బుఖారీ కితాబుత్తౌహీద్లో ఉంది.
అలాగే, సూరా కహఫ్లోనే ఆయత్ నంబర్ 30లో అల్లాహ్ ఇలా సెలవిచ్చాడు:
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ إِنَّا لَا نُضِيعُ أَجْرَ مَنْ أَحْسَنَ عَمَلًا విశ్వసించి సత్కార్యాలు చేసిన వారి విషయం, నిశ్చయంగా మేము ఉత్తమ ఆచరణ చేసిన వారి ప్రతిఫలాన్ని వృథా కానివ్వము.
ఎవరి కర్మలు, ఎవరి ప్రతిఫలం వృథా కాదు? ఈ ఆయత్ యొక్క అనువాదం గమనించండి. ఇన్నల్లజీన ఆమనూ వ అమిలుస్సాలిహాత్. విశ్వసించి సత్కార్యాలు చేసిన వారు, ఆచరించే వారు, ఏదైతే నేర్చుకున్నారో, ధర్మ అవగాహనం కలిగి ఉన్నారో, ఆ తర్వాత జ్ఞానం తర్వాత దానిపై కట్టుబడి ఉన్నారో, స్థిరంగా ఉన్నారో వారి ప్రతిఫలాన్ని అల్లాహ్ వృథా చేయడు. ఈ ఆయత్లో అల్లాహ్ సెలవిచ్చాడు.
అలాగే, సూరా బఖరా ఆయత్ నంబర్ 277లో అల్లాహ్ ఇలా సెలవిచ్చాడు:
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ విశ్వసించి (సున్నత్ ప్రకారం) సత్కార్యాలు చేసేవారికి, నమాజులను నెలకొల్పేవారికి, జకాత్ను చెల్లించేవారికి తమ ప్రభువు వద్ద పుణ్యఫలం ఉంది. వారికెలాంటి భయంగానీ, చీకూ చింతగానీ ఉండవు.
ఈ ఆయత్ యొక్క అర్థాన్ని గమనించండి. విశ్వసించి సత్కార్యాలు చేసే వారికి, విశ్వసించిన తర్వాత, ఆర్జించిన తర్వాత, అవగాహన కలిగిన తర్వాత, దానిపైన స్థిరంగా ఉండేవారికి, కట్టుబడి ఉండేవారికి, నమాజులను నెలకొల్పే వారికి, జకాతులను చెల్లించే వారికి, తమ ప్రభువు వద్ద పుణ్యఫలం ఉంది, వారికి ఎలాంటి భయం గానీ, చీకూచింత గానీ ఉండదు. అభిమాన సోదర సోదరీమణులారా,
ఈ ఆయత్లో నేను ముఖ్యంగా రెండు విషయాలు చెప్పదలిచాను, బాగా గమనించి వింటారని ఆశిస్తున్నాను, గ్రహిస్తారని ఆశిస్తున్నాను. ఈ ఆయత్లో రెండు విషయాలు ఉన్నాయి, ఒకటి ఉంది ఖౌఫ్, రెండవది ఉంది హుజ్న్. ఖౌఫ్ అంటే ఉర్దూలో డర్, తెలుగులో భయం. హుజ్న్ అంటే ఉర్దూలో గమ్, తెలుగులో దుఃఖం, చింత. ఇక దీనికి మనము అసలు ఖౌఫ్ దేనిని అంటారు, హుజ్న్ దేనిని అంటారు? భయం అంటే ఏమిటి, హుజ్న్, దుఃఖం, చింత అంటే ఏమిటి? ఇది మనం తెలుసుకోవాలి.
ఖౌఫ్ అంటే భవిష్యత్తులో ప్రమాదానికి సంబంధించినది. భవిష్యత్తులో, రాబోయే కాలంలో. ప్రమాదానికి సంబంధించినది. గతంలో జరిగిన ప్రమాదం వల్ల కలిగే బాధను హుజ్న్ అంటారు. తేడా చూడండి. ఖౌఫ్ అంటే భవిష్యత్తులో ప్రమాదానికి సంబంధించిన విషయం. హుజ్న్ అంటే చింత అంటే, దుఃఖం అంటే, గతంలో జరిగిన ప్రమాదం వల్ల కలిగే బాధకు సంబంధించినది. అంటే ఇంకో రకంగా చెప్పాలంటే ధర్మ పండితుల వివరణ ఏమిటంటే, భయం, ఖౌఫ్ అనేది గ్రహించిన ప్రమాదం వల్ల కలిగే ఆటంకం. హుజ్న్, గమ్, చింతన అంటే మానసిక క్షోభ లేదా గుండె యొక్క డిప్రెషన్ ని అంటారు. అల్లాహు అక్బర్. అంటే, ధర్మ అవగాహన తర్వాత, జ్ఞానం తర్వాత, కట్టుబడి ఉంటే ఈ రెండు ఉండవు. ఖౌఫ్ ఉండదు, హుజ్న్ ఉండదు. భయము ఉండదు, దుఃఖం ఉండదు. గతం గురించి, భవిష్యత్తు గురించి. ఇంత వివరం ఉంది ఈ ఆయత్లో.
అభిమాన సోదరులారా, అలాగే అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూరా యూనుస్, సూరా యూనుస్ ఆయత్ నంబర్ తొమ్మిదిలో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ يَهْدِيهِمْ رَبُّهُم بِإِيمَانِهِمْ ۖ تَجْرِي مِن تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ నిశ్చయంగా విశ్వసించి సత్కార్యాలు చేసిన వారికి వారి ప్రభువు వారి విశ్వాసం కారణంగా వారిని గమ్యస్థానానికి చేరుస్తాడు. క్రింద కాలువలు ప్రవహించే అనుగ్రహభరితమైన స్వర్గ వనాలలోకి.
అభిమాన సోదరులారా, సమయం అయిపోతా ఉంది నేను తొందర తొందరగా కొన్ని ముఖ్యమైన విషయాలు చెప్తాను.
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَٰنُ وُدًّا విశ్వసించి సత్కార్యాలు చేసిన వారి యెడల కరుణామయుడైన అల్లాహ్ ప్రేమానురాగాలను సృజిస్తాడు. (సూరా మర్యం ఆయత్ 96)
సుబ్ హా నల్లాహ్. విశ్వసించి, దానిపై కట్టుబడి ఉంటే, స్థిరత్వంగా ఉంటే, ఆచరిస్తే, అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా ప్రేమానురాగాలను సృజిస్తాడు. అంటే, ప్రజల హృదయాలలో వారి పట్ల ప్రేమను, గౌరవ భావాన్ని జనింపజేస్తాడు అన్నమాట.
అలాగే సూరా బయినా ఆయత్ ఏడులో అల్లాహ్ ఇలా సెలవిచ్చాడు:
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَٰئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ అయితే విశ్వసించి, సత్కార్యాలు చేసినవారు; నిశ్చయంగా సృష్టిలో వారే అందరికన్నా ఉత్తములు.(98:7)
మానవులలో, ప్రజలలో, మనుషులలో అందరికంటే ఉత్తమమైన వారు, గొప్పమైన వారు, ఉన్నత స్థాయికి చేరిన వారు ఎవరు? విశ్వసించి సత్కార్యాలు చేసిన వారు. నిశ్చయంగా సృష్టిలో వారే అందరికంటే ఉత్తములు అని సాక్ష్యం ఎవరు ఇస్తున్నారు? సకల లోకాలకు సృష్టికర్త అయిన అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా.
అభిమాన సోదరులారా, అబూ అమర్ లేదా అబీ అమ్రా సుఫియాన్ బిన్ అబ్దుల్లా కథనం, నేను దైవ ప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లంను అడిగాను. ఆయన ఏం అడిగారు ప్రవక్త గారితో? నాకు ఇస్లాం గురించి ఏమైనా బోధించండి. అయితే దాని గురించి నేను మిమ్మల్ని తప్ప వేరొకళ్ళని అడగవలసిన అవసరం రాకూడదు. ఒక విషయం చెప్పండి అది విని నేను ఆచరించిన తర్వాత ఇంకెవ్వరికీ అడిగే నాకు అవసరమే రాకూడదు, అటువంటి విషయం ఏమైనా బోధించండి అని ఆయన కోరితే మహా ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం ఈ విధంగా బోధించారు: ఒకే ఒక వాక్యం. దాంట్లో రెండు విషయాలు ఉన్నాయి.
అంటే, నేను అల్లాహ్ను నమ్ముతున్నాను, నేను అల్లాహ్ను విశ్వసిస్తున్నాను, అల్లాహ్ పట్ల విశ్వాసం, ఈమాన్ కలిగి ఉన్నాను అని చెప్పు. తర్వాత ఆ మాట పైనే స్థిరంగా, నిలకడగా ఉండు అని మహా ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం ఉపదేశించారు. అంటే చివరి శ్వాస వరకు ఈమాన్ పైనే స్థిరంగా ఉండాలి, నిలకడగా ఉండాలి అన్నమాట. అభిమాన సోదరులారా, ఈ విధంగా దీనికి సంబంధించిన ఆయతులు, ఖురాన్ ఆయతులు, హదీసులు చాలా ఉన్నాయి.
ప్రచారం (ఇతరులకు అందజేయటం)
ఇక, మోక్షానికి మార్గం ఈ అంశానికి సంబంధించిన నేను మూడు విషయాలు చెప్తానని ప్రారంభంలో అన్నాను. ఒకటి జ్ఞానం, కొన్ని విషయాలు తెలుసుకున్నాము. రెండవది దానిపై కట్టుబడి ఉండటం. ఇల్మ్ తర్వాత అమల్. జ్ఞానం తర్వాత ఆచరణ. ఇక ఈ రోజు నా మూడవ విషయం ఏమిటంటే,
అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూరా ఆలి ఇమ్రాన్, ఆయత్ 104లో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ ۚ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ మేలు వైపుకు పిలిచే, మంచిని చేయమని ఆజ్ఞాపించే, చెడుల నుంచి వారించే ఒక వర్గం మీలో ఉండాలి. ఈ పనిని చేసేవారే సాఫల్యాన్ని పొందుతారు.
అలాగే అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూరా నహల్లో ఆయత్ 125లో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
ادْعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ ۖ وَجَادِلْهُم بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ నీ ప్రభువు మార్గం వైపు జనులను వివేకంతోను, చక్కని ఉపదేశంతోను పిలువు. అత్యుత్తమ రీతిలో వారితో సంభాషణ జరుపు. అంటే, ధర్మ పరిచయ, దావత్ కార్యక్రమానికి సంబంధించిన మూల సూత్రాలు తెలుపబడ్డాయి. ఏ విధంగా ఆహ్వానించాలి? అది వివేకం, మంచి హితబోధ, మృదుత్వంతో కూడుకున్నవి. అత్యుత్తమ రీతిలో మాట్లాడాలి. నగుమోముతోనే విషయాన్ని విడమరిచి చెప్పాలి. మీరు వారి శ్రేయాన్ని అభిలషించే వారన్న అభిప్రాయాన్ని ఎదుటి వారితో కలిగించాలి. దురుసు వైఖరి ఎంత మాత్రం తగదు.
అలాగే, అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూరా ఫుస్సిలత్ ఆయత్ 33లో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
وَمَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِّمَّن دَعَا إِلَى اللَّهِ وَعَمِلَ صَالِحًا وَقَالَ إِنَّنِي مِنَ الْمُسْلِمِينَ అల్లాహ్ వైపు పిలుస్తూ, సత్కార్యాలు చేస్తూ, నేను విధేయులలో ఒకడను అని పలికే వాని మాట కంటే మంచి మాట మరెవరిది కాజాలదు, కాగలదు. అంటే ఎవరైతే అల్లాహ్ వైపు పిలుస్తాడో, అంటే దావత్ పని చేస్తాడో, ఇతరులకు అందజేస్తాడో, అటువంటి మాట కంటే మంచి మాట, గొప్ప మాట, ఉత్తమమైన మాట ఎవరిది అని అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా అంటున్నాడు.
అభిమాన సోదరులారా, సూరా మాయిదా ఆయత్ నంబర్ 78. ఈ విషయం చాలా ముఖ్యమైనది.
لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِن بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَىٰ لِسَانِ دَاوُودَ وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ۚ ذَٰلِكَ بِمَا عَصَوا وَّكَانُوا يَعْتَدُونَ كَانُوا لَا يَتَنَاهَوْنَ عَن مُّنكَرٍ فَعَلُوهُ ۚ لَبِئْسَ مَا كَانُوا يَفْعَلُونَ బనీ ఇస్రాయీల్లోని అవిశ్వాసులు దావూద్ నోట, మర్యం పుత్రుడైన ఈసా అలైహిస్సలాం నోట, దావూద్ అలైహిస్సలాం నోట, ఈసా అలైహిస్సలాం నోట శపించబడ్డారు, శాపానికి గురయ్యారు. ఎందుకంటే, ఎందుకు? కారణం ఏమిటి? వారు అవిధేయతకు పాల్పడేవారు, హద్దు మీరి ప్రవర్తించేవారు. అంతేకాకుండా చివర్లో అల్లాహ్ ఈ ముఖ్యమైన కారణం చెప్పాడు. అది ఏమిటి? కానూ లా యతనాహౌన అమ్ మున్కరిన్ ఫఅలూహు లబిఅస మా కానూ యఫ్అలూన్. వారు తాము చేసే చెడు పనుల నుండి ఒండొకరిని నిరోధించే వారు కారు. వారు చేస్తూ ఉండినది బహు చెడ్డది. ఈ ఆయత్లో బనీ ఇస్రాయీల్లోని ఒక వర్గానికి దావూద్ అలైహిస్సలాం, ఈసా అలైహిస్సలాం నోట శపించబడ్డారు, శపించబడటం జరిగింది, ఒక వర్గం శపించబడ్డారు. కారణం ఏమిటి? ముఖ్యమైన మూడు కారణాల వల్ల వారు శాపానికి గురయ్యారు, ప్రవక్తల ద్వారా. ఆ ముఖ్యమైన మూడు విషయాలు ఏమిటి? ఒకటి, అల్లాహ్ విధిని నెరవేర్చకుండా ఉండటం. ఒకటి అల్లాహ్ విధిని వారు నెరవేర్చలేదు. అంటే ఆచరించలేదు. వారికి ఏ ధర్మ జ్ఞానం అల్లాహ్ ఇచ్చాడో, ఏ జ్ఞానాన్ని అల్లాహ్ వారికి ఇచ్చాడో, ఏ ఆదేశాలు అల్లాహ్ వారికి ఇచ్చాడో, ఏ జ్ఞానం వారికి తెలుసో దానిపైన వారు ఆచరించలేదు, జ్ఞానం తర్వాత ఆచరణ లేదు.
రెండవ కారణం ఏమిటి? ధర్మం విషయంలో అతిశయించటం, గులూ చేయటం. మూడవ విషయం ఏమిటి? చెడుల నుంచి ఆపే పని చేయకపోవటం. అంటే అమర్ బిల్ మారూఫ్ వ నహీ అనిల్ మున్కర్, దావా పని వారు చేయలేదు. ముఖ్యమైన ఈ మూడు కారణాల వల్ల బనీ ఇస్రాయీల్లోని ఒక వర్గం దావూద్ అలైహిస్సలాం, ఈసా అలైహిస్సలాం నోట శపించబడ్డారు. ఇది మనము గ్రహించాల్సిన విషయం.
అభిమాన సోదరులారా, ఇక దావత్ విషయంలో, ఇతరులను, ధర్మాన్ని, జ్ఞానాన్ని అందజేసే విషయంలో, ముఖ్యమైన ఒక విషయం ఉంది. అది మనం గమనించాలి. అది అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా సూరా యూసుఫ్ ఆయత్ 108లో ఇలా సెలవిచ్చాడు:
قُلْ هَٰذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللَّهِ ۚ عَلَىٰ بَصِيرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِي ۖ وَسُبْحَانَ اللَّهِ وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ అల్లాహు అక్బర్. ఈ ఆయత్ యొక్క పూర్తి నేను వివరణలోకి పోను అంత సమయం కూడా లేదు. క్లుప్తంగా దీని అర్థం తెలుసుకుందాము. ఓ ప్రవక్తా, ఇలా చెప్పు, నా మార్గం అయితే ఇదే. నేను, నా అనుయాయులు పూర్తి అవగాహనతో, దృఢ నమ్మకంతో అల్లాహ్ వైపుకు పిలుస్తున్నాము. అల్లాహ్ పరమ పవిత్రుడు. నేను అల్లాహ్కు భాగస్వాములను కల్పించే వారిలోని వాడిని కాను, అంటే నేను ముష్రిక్ను కాను. అంటే, తౌహీద్ మార్గమే నా మార్గం, మొదటి విషయం. రెండవది, నేనే కాదు ప్రవక్తలందరి మార్గం కూడా ఇదే. మూడవది, నేను ఈ మార్గం వైపు ప్రజలని ఆహ్వానిస్తున్నాను, దావా పని చేస్తున్నాను కదా, పూర్తి విశ్వాసంతోను, ప్రమాణబద్ధమైన ఆధారాలతోను, నేను ఈ మార్గం వైపునకు పిలుస్తున్నాను. నేను మాత్రమే కాదు, నన్ను అనుసరించే వారు కూడా ఈ మార్గం వైపుకే పిలుస్తున్నారు. అల్లాహ్ పరిశుద్ధుడు, దోషరహితుడు, సాటిలేని వాడు, ప్రజలు కల్పించే భాగస్వామ్యాలకు, పోలికలకు ఆయన అతీతుడు. అంటే, ఇక్కడ గమనించాల్సిన విషయం ఏమిటంటే దావత్ విధానం, గూగుల్ సార్ని ఆధారంగా తీసుకొని, నాలుగు పుస్తకాలు లేకపోతే నాలుగు విషయాల, నాలుగు సబ్జెక్టుల, నాలుగు సబ్జెక్టులు కంఠస్థం చేసుకొని లేదా నాలుగు ఆడియోలు, వీడియోల క్లిప్పులు చేసి అది కంఠస్థం చేసుకొని సూటు బూటు వేసుకొని ధర్మ పండితులు అవ్వరు. సరైన ధర్మ అవగాహనం కలిగి ఉండాలి. అదఊ ఇలా ఇలల్లాహి అలా బసీరతిన్, పూర్తి విశ్వాసం తర్వాత ప్రమాణబద్ధమైన ఆధారాలతోను.
అభిమాన సోదరులారా, ఇక చివర్లో నేను ఒక్క హదీస్ చెప్పి నా ఈ ప్రసంగాన్ని ముగిస్తాను. ఈ హదీస్ బుఖారీ గ్రంథంలో ఉంది. చిన్న హదీస్, మూడే మూడు పదాలు ఉన్నాయి ఆ హదీస్లో. అది ఏమిటంటే, కాల రసూలుల్లాహి సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం, అంతిమ దైవ ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం ఇలా సెలవిచ్చారు:
بَلِّغُوا عَنِّي وَلَوْ آيَةً (బల్లిగూ అన్నీ వలవ్ ఆయహ్)
నా తరఫు నుండి ఒక్క ఆయత్ అయినా సరే మీకు తెలిస్తే, అది ఇతరులకు అందజేసే బాధ్యత మీ పైన ఉంది. ఈ హదీస్లో మూడు ముఖ్యమైన విషయాలు ఇమాం హసన్ బసరీ రహమతుల్లాహి అలైహి వివరించారు. బల్లిగూ అనే పదంలో తక్లీఫ్ ఉంది. అన్నీ అనే పదంలో తష్రీఫ్ ఉంది. వలవ్ ఆయహ్ అనే పదంలో తస్హీల్ ఉంది. తక్లీఫ్ అంటే బాధ్యత. బల్లిగూ అనే మహా ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం ఆదేశించారు. ఆదేశం అది, ఆర్డర్. బల్లిగూ. అంటే దైవ ప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం బాధ్యత ఇస్తున్నారు, ముకల్లఫ్ చేస్తున్నారు. ఇతరులను అందజేసే బాధ్యత మీపై ఉంది, మీపై మోపుతున్నాను, ఈ విషయం గ్రహించండి. ఈ పదంలో తక్లీఫ్ ఉంది. ఆ బాధ్యతను మనం తెలుసుకోవాలి, గ్రహించాలి. రెండవది అన్నీలో తష్రీఫ్ ఉంది. తష్రీఫ్ అంటే గౌరవం. నా తరఫు నుంచి వచ్చిన విషయాలు, నా తరఫు నుంచి, గమనించాలి, వివరణకి పోవటానికి సమయం లేదు, నా తరఫు నుంచి అంటే ఖురాన్, ప్రామాణికమైన హదీసులు మాత్రమే. అన్నీ. ఏ హదీస్ కి ప్రామాణికం లేదో, ఆ విషయాలు చర్చించకూడదు. మౌజూ హదీస్, మన్ఘడత్ హదీస్, ఖురాఫాత్, ఇస్రాయీలియాత్, వారి వెంట పడకూడదు. అన్నీ నా తరఫు నుంచి స్పష్టంగా ఈ వాక్యం నేను చెప్పాను. ఖురాన్ గురించి సందేహం లేదు. కాకపోతే ఖురాన్ యొక్క అవగాహన, ఈ వాక్యానికి భావం ఏమిటి? ఈ వాక్యానికి అర్థం సహాబాలు ఎలా చేసుకున్నారు? ఈ వాక్యానికి అర్థం ప్రవక్త గారు ఎలా చెప్పారు? ఆ వాక్యానికి అర్థం సహాబాలు, తాబయీన్లు, ముహద్దసీన్లు, సలఫ్లు ఏ అర్థం తీసుకున్నారో ఆ అర్థమే మనం తీసుకోవాలి. హదీస్ విషయంలో, ప్రవక్త గారి ప్రవచనాల విషయంలో అన్నీ, నా తరఫు నుంచి, ఈ హదీస్ సహీహ్, ఈ హదీస్ ప్రామాణికమైనది, ఇది హసన్ అని మీకు నమ్మకం అయితేనే మీరు చెప్పాలి. అన్నీ ఎందుకంటే అది గౌరవంతో పాటు ప్రవక్త గారు కండిషన్ పెట్టారు, నా తరఫు నుంచి వచ్చే హదీసులు చెప్పండి. అంటే ఏ విషయం గురించి స్పష్టత లేదో, ఇది ప్రవక్త గారి వాక్యం కాదు, స్పష్టత లేదు, మౌజూ హదీస్, మున్కర్ హదీస్, జయీఫ్ హదీస్, మన్ఘడత్ హదీస్ అంటే ఏంటి? అది ప్రవక్త గారు చెప్పారని రుజువు లేదు. అటువంటి విషయాలు మనం చెప్పకూడదు. బల్లిగూ అన్నీ వలవ్ ఆయాలో మొదటిది బాధ్యత ప్రవక్త గారు మాకు అప్పగిస్తున్నారు. అల్లాహు అక్బర్. రెండవది అన్నీ, ప్రవక్త గారు మాకు గౌరవాన్ని ప్రసాదిస్తున్నారు. వలవ్ ఆయహ్ ఈ పదం చెప్పి ప్రవక్త గారు మాకు సులభం చేశారు. శక్తికి మించిన బరువు మోపలేదు. మీకు ఎంత శక్తి ఉందో, ఎంత సామర్థ్యం ఉందో, ఎంత స్తోమత ఉందో, ఎంత జ్ఞానం ఉందో అంతవరకే మీరు బాధ్యులు. ఈ మూడు విషయాలు ఈ హదీస్లో చెప్పబడింది.
అభిమాన సోదరులారా, ఈ విధంగా ఈ రోజు నేను మోక్షానికి మార్గం, సాఫల్యం, ఇహపరలోకాల సాఫల్యం, స్వర్గానికి పోయే దారి, నరకం నుండి ఎలా కాపాడుకోవాలి, మోక్షానికి మార్గం సారాంశం, దానికి సంబంధించిన మూడు విషయాలు క్లుప్తంగా చెప్పాను. ఒకటిది జ్ఞానం, ఇల్మ్, అమల్, దావత్. జ్ఞానం, ఆచరణ, దావత్. క్లుప్తంగా చెప్పాలంటే నా ఈ రోజు ప్రసంగానికి సారాంశం ఏమిటి? అత్తఅల్లుము బిద్దీన్, ధర్మ అవగాహన, జ్ఞానం, ఇల్మ్, ఆర్జించటం, ధార్మిక విద్య నేర్చుకోవటం. వల్ ఇల్తిజాము బిహా, నేర్చుకున్న తర్వాత కట్టుబడి ఉండటం, స్థిరత్వం కలిగి ఉండటం, ఆపదలు వస్తాయి, సమస్యలు వస్తాయి, బాధలు వస్తాయి, ముఖ్యంగా ఎంత ఎక్కువ స్థానంలో మనము ఇస్లాంని ఆచరిస్తామో, ఎంత ఉన్నత స్థాయిలో మన విశ్వాసం ఉంటుందో, ఆ విశ్వాస పరంగానే మనకు బాధలు వస్తాయి. అప్పుడు ఆ బాధల్లో, సమస్యల్లో, కష్టాల్లో, నష్టాల్లో మనము మన విశ్వాసాన్ని కోల్పోకూడదు. విశ్వాసంలో లోపం రానివ్వకూడదు. చాలా, దానికి మనకు ఆదర్శం ప్రవక్తలు, సహాబాలు, తాబయీన్లు. వారిని మనము ఆదర్శంగా తీసుకోవాలి, వారికి ఏ విధంగా కష్టాలు వచ్చాయి. వారికి వచ్చే కష్టాలలో ఒక్క శాతం కూడా మాకు రావు, అయినా కూడా వారు, సుమయ్యా రదియల్లాహు అన్హా. మోక్షానికి మార్గం మేము సుమయ్యా రదియల్లాహు అన్హా యొక్క ఉదాహరణ మనం వివరిస్తే సరిపోతుంది కదా. సుమయ్యా రదియల్లాహు అన్హా ప్రారంభంలోనే ఇస్లాం స్వీకరించారు. సన్మార్గ భాగ్యం దక్కింది. ఆ తర్వాత ఆవిడ పైన ఎన్ని కష్టాలు వచ్చాయి. ఒక పక్కన భర్త, ఒక పక్కన తనయుడు. వారికి ఎన్ని కష్టాలు వచ్చాయి, ఎన్ని బాధలు వచ్చాయి, మనం ఊహించలేము. కానీ వారి విశ్వాసంలో కొంచెమైనా తేడా వచ్చిందా? కొంచెమైనా తేడా? చివరికి కొడుకు చూస్తున్నాడు, తనయుడు అమ్మార్ రదియల్లాహు అన్హా కళ్ల ఎదుట సుమయ్యా రదియల్లాహు అన్హాను దుర్మార్గుడైన అబూ జహల్ నాభి కింద పొడిచి హత్య చేశాడు. కానీ వారి విశ్వాసంలో తేడా వచ్చిందా? ఈ రోజు మనము చిన్న చిన్న విషయాలలో, చిన్న చిన్న ప్రాపంచిక లబ్ధి కోసము, చిన్న చిన్న సమస్యలు వచ్చినా మన విశ్వాసంలో తేడా జరిగిపోతా ఉంది.
అభిమాన సోదరులారా, ఆ విధంగా, మొదటి విషయం, అత్తఅల్లుము బిద్దీన్, ధర్మ అవగాహన, జ్ఞానం, ఇల్మ్. రెండవది, అల్ ఇల్తిజాము బిహా, ఆచరణం, కట్టుబడి ఉండటం. మూడవది, వద్దఅవతు ఇలైహా, ధర్మ ప్రచారం చేయటం. ఈ మూడు విషయాల సారాంశం, ఇవాళ తెలుసుకున్నాము.
అల్లాహ్ సుబ్ హాన వ త’ఆలా మనందరికీ చెప్పటం కంటే ఎక్కువ, వినటం కంటే ఎక్కువ, ఇస్లాం ధర్మాన్ని నేర్చుకుని, సరైన అవగాహన కలిగి, ఆ విధంగా ఆచరించి, అలాగే ఇతరులకు ప్రచారం చేసే, అందజేసే సద్బుద్ధిని, శక్తిని, యుక్తిని అల్లాహ్ ప్రసాదించు గాక. ఆమీన్.
దీన్ని షేర్ చెయ్యండి మీ బంధుమిత్రులతో , బారకల్లాహు ఫీకుమ్: “మంచికి మార్గనిర్దేశం చేసేవారికి దానిని ఆచరించిన వారితో సమానమైన పుణ్యం లభిస్తుంది” [సహీహ్ ముస్లిం, 3వ భాగం, నం .4665] ఈ క్రింది లింక్ దర్శించి మీ స్నేహితులు మరియు బంధువులు మా వాట్సాప్ గ్రూపులో చేరవచ్చు: teluguislam.net/whatsapp/. మా టెలిగ్రామ్ ఛానల్ https://t.me/teluguislam .మా యూట్యూబ్ ఛానల్: youtube.com/c/teluguislam . జిక్ర్ & దుఆల కోసం కొత్త వెబ్సైటు: telugudua.net
ప్రతి మనిషి జీవితంలో ముడిపడి ఉన్న అతి ముఖ్యమైన మూడు విషయాలు : (1) ప్రయోజనకరమైన జ్ఞానం (2) పవిత్ర ఆహారం మరియు (3) అంగీకరింపబడే ఆచరణ
ఈ క్రింది దుఆ నేర్చుకొని ఫజర్ ప్రార్ధన తరువాత అల్లాహ్ ను వేడుకోండి :
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ عِلْمًا نَافِعًا وَرِزْقًا طَيِّبًا وَعَمَلًا مُتَقَبَّلًا అల్లాహుమ్మ ఇన్నీ అస్అలుక ఇల్మన్ నాఫిఅ, వరిజ్ఖన్ తయ్యిబ, వ అమలమ్ ముతఖబ్బల. (ఓ అల్లాహ్! నేను నీతో ప్రయోజనకరమైన జ్ఞానం, పవిత్ర ఆహారం మరియు అంగీకరింపబడే ఆచరణ కోరుతున్నాను). (ఇబ్ను మాజ 925).
ఈ దుఆ రేయింబవళ్ళ ముఖ్యమైన దుఆలు (పగలు రాత్రి దుఆలు) అనే పుస్తకం నుండి తీసుకోబడింది. సంకలనం: ముహమ్మద్ నసీరుద్దీన్ జామి’ఈ (హఫిజహుల్లాహ్). లింక్ మీద క్లిక్ చేసి పూర్తి పుస్తకం చదవండి లేదా డౌన్లోడ్ చేసుకోండి. అందరు తప్పకుండ నేర్చుకొని రేయింబళ్ళలో అల్లాహ్ కు దుఆ చేసుకోండి, ఇహపర లాభాలు పొందండి.
వక్త: ముహమ్మద్ నసీరుద్దీన్ జామి’ఈ (హఫిజహుల్లాహ్) ఫారెనర్స్ ఇస్లామిక్ గైడెన్స్ ఆఫీసు, జుల్ఫీ, సౌదీ అరేబియా
దీన్ని షేర్ చెయ్యండి మీ బంధుమిత్రులతో , బారకల్లాహు ఫీకుమ్: “మంచికి మార్గనిర్దేశం చేసేవారికి దానిని ఆచరించిన వారితో సమానమైన పుణ్యం లభిస్తుంది” [సహీహ్ ముస్లిం, 3వ భాగం, నం .4665] ఈ క్రింది లింక్ దర్శించి మీ స్నేహితులు మరియు బంధువులు మా వాట్సాప్ గ్రూపులో చేరవచ్చు: teluguislam.net/whatsapp/. మా టెలిగ్రామ్ ఛానల్ https://t.me/teluguislam .మా యూట్యూబ్ ఛానల్: youtube.com/c/teluguislam . జిక్ర్ & దుఆల కోసం కొత్త వెబ్సైటు: telugudua.net
Telugu Islamic Quiz (తెలుగు ఇస్లామిక్ క్విజ్) – పార్ట్ 68
వక్త: ముహమ్మద్ నసీరుద్దీన్ జామి’ఈ (హఫిజహుల్లాహ్)
ఫారెనర్స్ ఇస్లామిక్ గైడెన్స్ ఆఫీసు, జుల్ఫీ, సౌదీ అరేబియా
(1) దైవప్రవక్త (ﷺ) వారికి స్వప్నం లో శత్రుసైన్యాన్ని తక్కువ మందిగా చూపించింది ఏ యుద్ధ సందర్భంగా తెలపండి?
A) ఉహద్ యుద్ధం
B) బద్ర్ యుద్ధం
C) తబూక్ యుద్ధం
(2) ప్రళయదినం నాడు అల్లాహ్ మనల్ని ప్రశ్నించే 5 ప్రశ్నల క్రమంలో ఈ క్రింది వాటిలో ఒక ప్రశ్న ఉంది అదేమిటి?
A) తెలుసుకున్న విషయాలపై ఎంత వరకు ఆచరించావు ?
B) ఎంత వరకు తెలుసుకున్నావు ?
C) ఎంత ఎక్కువ మందికి తెల్పావు ?
(3) “భయపడినవాడు తెల్లవారుజామునే ప్రయాణం మొదలు పెట్టాడు ఇలాంటి వ్యక్తి గమ్యాన్ని చేరుకుంటాడు , వినండి ! అల్లాహ్ యొక్క సామగ్రి అమూల్యమైనది , జాగ్రత్తగా వినండి ! అల్లాహ్ సామగ్రి అనగా స్వర్గం ” [తిర్మిజీ ] దైవప్రవక్త (సల్లల్లాహు అలైహి వ సల్లం) వారి ఈ ప్రవచనం ద్వారా మనకు లభించే గుణపాఠం ఏమిటి?
A) తెల్లవారు జామున మాత్రమే ప్రయాణం చెయ్యాలి
B) అల్లాహ్ విధేయత కొరకు పుణ్యాలు చెయ్యడం లో ఆలస్యం చెయ్యకూడదు
C) పై రెండూ యధార్థమే
దీన్ని షేర్ చెయ్యండి మీ బంధుమిత్రులతో , బారకల్లాహు ఫీకుమ్: “మంచికి మార్గనిర్దేశం చేసేవారికి దానిని ఆచరించిన వారితో సమానమైన పుణ్యం లభిస్తుంది” [సహీహ్ ముస్లిం, 3వ భాగం, నం .4665] ఈ క్రింది లింక్ దర్శించి మీ స్నేహితులు మరియు బంధువులు మా వాట్సాప్ గ్రూపులో చేరవచ్చు: teluguislam.net/whatsapp/. మా టెలిగ్రామ్ ఛానల్ https://t.me/teluguislam .మా యూట్యూబ్ ఛానల్: youtube.com/c/teluguislam . జిక్ర్ & దుఆల కోసం కొత్త వెబ్సైటు: telugudua.net
ధర్మ విద్య ఎందుకు నేర్చుకోవాలి? https://youtu.be/dkJiN7q3VZA (38నిముషాలు) వక్త: ముహమ్మద్ నసీరుద్దీన్ జామి’ఈ (హఫిజహుల్లాహ్)
ఈ ప్రసంగం ఇస్లాంలో ధార్మిక విద్య యొక్క ప్రాముఖ్యత మరియు దాని విధిగా ఉండటంపై దృష్టి సారిస్తుంది. ప్రపంచ విద్యకు లభించే విలువను, ధార్మిక విద్య పట్ల ప్రజల నిర్లక్ష్యంతో పోల్చి చూపిస్తుంది. కంపెనీ నియమాలు పాటించడం ఉద్యోగానికి ఎలా అవసరమో, సృష్టికర్త నిర్దేశించిన మార్గాన్ని అనుసరించడం మానవ గౌరవాన్ని నిలబెట్టడానికి అంతకంటే ముఖ్యం అని వక్త ఉద్ఘాటించారు. ధార్మిక విద్య అంటే ఒక ఉత్తమ మానవునిగా ఎలా జీవించాలో సృష్టికర్త నేర్పిన పద్ధతి అని నిర్వచించారు. విద్యను అభ్యసించడం మొదలుపెట్టిన క్షణం నుండే పుణ్యాలు లభిస్తాయని, అది స్వర్గానికి మార్గాన్ని సులభతరం చేస్తుందని, మరియు విద్యార్థి కోసం సృష్టిలోని ప్రతి జీవి ప్రార్థిస్తుందని వివరించారు. ఇస్లాం యొక్క మొట్టమొదటి ఆదేశం “ఇఖ్రా” (చదువు) అని గుర్తుచేస్తూ, జ్ఞానం ఇస్లాంకు పునాది అని స్పష్టం చేశారు.
الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ وَالصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَى سَيِّدِ الْمُرْسَلِينَ نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِينَ، أَمَّا بَعْدُ (అల్ హందులిల్లాహి రబ్బిల్ ఆలమీన్ వస్సలాతు వస్సలాము అలా సయ్యిదిల్ ముర్సలీన్ నబియ్యినా ముహమ్మద్ వ అలా ఆలిహి వ సహ్బిహి అజ్మయీన్, అమ్మా బ’అద్) సర్వలోకాల ప్రభువైన అల్లాహ్ కే సర్వ స్తోత్రాలు. ప్రవక్తల నాయకుడైన మా ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం పై, వారి కుటుంబంపై మరియు వారి అనుచరులందరిపై శాంతి మరియు శుభాలు వర్షించుగాక. ఆ తర్వాత.
మహాశయులారా, అల్లాహ్ దయతో ఈరోజు మనం, ధర్మ విద్య అభ్యసించడం, ధర్మ జ్ఞానం నేర్చుకోవడం దీనికి సంబంధించిన ఘనతలు ఏమిటి? మరియు ధర్మ జ్ఞానం నేర్చుకోవడం మనపై విధిగా ఉందా? అనే ప్రశ్నకు సమాధానం తెలుసుకునే ప్రయత్నం చేద్దాము.
సామాన్యంగా ఈ రోజుల్లో ప్రజలు, రండి ఒకచోట కూర్చుందాం, ఫలానా రోజు మనం మస్జిద్ లో ఒక కూటమి ఉంది, ఒక ఇజ్తిమా ఉంది, అక్కడికి వెళ్లి ధర్మ విద్య నేర్చుకుందాము, ధర్మ జ్ఞానం నేర్చుకుందాము అని ఎవరికైనా మనం ఆహ్వానిస్తే, ధర్మ విద్య సమావేశాల్లో పాల్గొనడానికి మనసు అంతగా ఆకర్షించదు. అదే వేరే ఏదైనా జనరల్ ప్రోగ్రాం గానీ లేక వేరే ఏదైనా ఆటపాటల ప్రోగ్రాం అయితే, చెప్పకున్నా గానీ కేవలం తెలిస్తే సరిపోతుంది. ప్రజలు తమకు తామే వచ్చేస్తారు.
ధర్మ విద్య నేర్చుకోవడం మనపై విధియా?
అంతకు ముందు మనం ధర్మ విద్య నేర్చుకోవడం మనపై విధియా? నేర్చుకోకపోతే నష్టం ఏమిటి? ఈ ప్రశ్నకు సమాధానం తెలుసుకుందాము.
ఈ ప్రశ్నకు సమాధానం డైరెక్ట్ సూటిగా ఖురాన్ మరియు హదీసు ఆధారంగా ఇచ్చే ముందు ఒక చిన్న సంఘటన, ఒక చిన్న విషయం మనం మాట్లాడుకుందాము. అదేమిటంటే, ఈరోజు ఒక వ్యక్తి కలిశాడు, జుహర్ కంటే కొంచెం ముందు. నాకు తెలిసిన వ్యక్తి, అతని బావ గురించి చెప్తున్నాడు. ఏమని?
మొన్న మూడు నాలుగు రోజుల క్రితం నేను ఫోన్ చేశాను అతనికి, అంటే మా బావకు. ఒక ట్రైనింగ్ లో, ఏం ట్రైనింగ్ నాకు తెలియదు కానీ, ఆ ట్రైనింగ్ విషయంలో ఢిల్లీకి వచ్చాడు. ప్రాపర్ అసలు ఉండేది హైదరాబాద్. ఢిల్లీకి వచ్చాడు అని. ఈరోజు నేను ఫోన్ చేశాను, చేసేసరికి ఈరోజు నైట్ లో దమ్మాంకు ఫ్లైట్ ఉంది, అతను ఒక నెల విజిట్ వీసా మీద ఒక ఏదో పెద్ద కంపెనీలో ఏదో సాఫ్ట్వేర్ కు సంబంధించిన మంచి చదువు చదివి ఉన్నారు, మంచి డిగ్రీ చేసి ఉన్నారు. దాని మీద కంపెనీ అతన్ని పంపుతుంది. టికెట్, ఇక్కడికి వచ్చిన తర్వాత జీతం, అన్నీ వాళ్ళే భరిస్తున్నారు.
హైదరాబాద్ నుండి బయలుదేరే లేరి, ఇక్కడ దమ్మాంలో చేరుకునేసరికి ప్రయాణ ఖర్చులు ఏదైతే అంటాం కదా? టికెట్ కాదు, కేవలం జేబు ఖర్చుకు ప్రయాణ ఖర్చులు అంటాం కదా, 300 డాలర్లు ఇచ్చారంట. 300 డాలర్లా? మాషా అల్లాహ్. కేవలం ప్రయాణ ఖర్చులు. హైదరాబాద్ నుండి దమ్మాం వచ్చేసరికి ఎన్ని గంటలు పడుతుంది? మహా ఎక్కువ అంటే ఐదు, ఆరు గంటలు అంతే.
తర్వాత ఏం చెప్పాడంటే, వాస్తవానికి ఎవరు ఎంత గొప్ప విద్య అభ్యసించి, ఎంత పెద్ద డిగ్రీలు సంపాదించి, ఆ ప్రకారంగా జీవితం గడుపుతారో, అతనికి ఇహలోకంలో ఎంత హైఫై, అన్ని రకాల సౌకర్యాలు ఉంటాయి.
అయితే అతను చెప్పిన సంఘటన మీద కొంచెం గ్రహిస్తే, ఈ ప్రపంచంలో ప్రపంచానికి సంబంధించిన ఏదైనా విద్య చాలా ఎక్కువ మోతాదులో, పెద్ద పెద్ద డిగ్రీలు సంపాదించి నేర్చుకుంటే, దానికి అనుకూలంగా మంచి హోదా అంతస్తులు, మంచి జీతాలు, మంచి ఉద్యోగాలు లభిస్తాయి అన్నటువంటి ఆశ మనిషికి ఉంటుంది.
దీనిని బట్టి మీరు ఒక విషయం తెలుసుకోండి. ప్రపంచానికి సంబంధించిన విద్య నేర్చుకొని లక్షలు ఖర్చు పెట్టి అంతా నేర్చుకున్న తర్వాత, దానికి తగిన ఫలం కూడా మనకు లభిస్తుంది అన్నటువంటి నమ్మకం ఏదైతే ఉందో, మన సృష్టికర్త పంపించినటువంటి గ్రంథం, దాని యొక్క విద్య మనం నేర్చుకుంటే ఏం లాభం ఉంటుంది అని అనుకోవడం, ఇది మన సృష్టికర్త పట్ల మనకు ఎంతటి గొప్ప భావన మనసులో ఉందో అట్లాగే మనకు అర్థమైపోతుంది. ఆలోచించండి. మనుషులు, ప్రజలు తయారు చేసిన విద్యలు, వారు స్వయంగా పుస్తకాలు రచించి, ఇహలోకంలో కొన్ని విషయాలు కనుక్కొని, వాటికి సంబంధించిన ఎన్నో విషయాలు తెలుసుకొని, మంచి హైఫై ఉద్యోగాలు దొరికినందుకు ఎంత సంతోషించిపోతున్నారు, ఎంత సంబరపడుతున్నారు.
అదే మన సృష్టికర్త అయిన అల్లాహ్ ఆయనకు సంబంధించిన విద్య, ఆయనకు సంబంధించిన విషయాలు, ఆయన ఇచ్చిన ఆదేశాలు, ఆయన తమ అతి గౌరవనీయులైన మహనీయ ముహమ్మద్ ప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం గారికి ఇచ్చిన ఆదేశాలు నేర్చుకోవడం ఎంతో హీనంగా, ఎంతో తక్కువగా మనం భావిస్తున్నామంటే, మనమే ఆలోచించుకోవాలి, మన మనసులో, మన హృదయంలో అల్లాహ్ మరియు ప్రవక్త ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం, అదే విధంగా నేను అల్లాహ్ తో కూడా మహబ్బత్ కర్తా హు, నాకు అల్లాహ్ పట్ల పిచ్చి ప్రేమ ఉంది, అని ఏదైతే మనం నోటితో అంటామో, అది ఎంతవరకు నిజమనేది అట్లాగే మనం తెలుసుకోవచ్చు.
రెండో విషయం. దీనికి సంబంధించిందే. ఏదైనా కంపెనీలో మంచి ఉద్యోగం మనం పొందిన తర్వాత, కేవలం ఇప్పుడు ఊహించండి, ఒక వ్యక్తి హైఫై డిగ్రీలు సంపాదించి మంచి ఉద్యోగం అతను పొందాడు. కంపెనీలోని రూల్స్ రెగ్యులేషన్స్, డ్యూటీ టైమింగ్స్, ఆ డ్యూటీ ఎలాంటిదో, దానికి సంబంధించిన మరి కరెక్ట్ గా చేసినప్పుడే కదా అతను అంత జీతం వేసేది? ఒకవేళ ఏమైనా దొంగ గ్యాంబ్లింగ్ చేసి, పని చక్కగా చేయకుంటే, ఏ విధంగా, ఏ పద్ధతిలో చేయాలో అలా చేయకుంటే, ఒక నెల, రెండేళ్లు ఏదైనా అట్లాంటి మిస్సింగ్ చేస్తే, తర్వాత అయినా గాని పట్టుబడవచ్చు కదా? అతని అంతటి గొప్ప ఉద్యోగం అంతా వృధా అయిపోవచ్చు కదా? సంవత్సరం, రెండు సంవత్సరాల క్రితం సత్యం కంప్యూటర్ యొక్క యజమాని, ఏం పేరు మర్చిపోయాను? రామలింగరాజు, అతని పరిస్థితి, కొందరు అంటారు అతను వాస్తవానికి డబ్బులు దోచాడు, దొంగలించడం, ఏదైనా గ్యాంబ్లింగ్ చేయడం అలాంటివి చేయలేదట. ఏదో కేవలం కంపెనీని ఇంకా డెవలప్ చేసే ఉద్దేశంతోనే ఏదో లెక్కలు కొంచెం అటూ ఇటూ చేశారు అని కొందరు అంటారు. వాస్తవం ఏంటో మనకు తెలియదు. కానీ ఒక ఉదాహరణ మీకు చూపిస్తున్నాను. సత్యం కంప్యూటర్ అంటే ఇండియాలోనే కాదు, హైదరాబాద్ లోనే కాదు, వరల్డ్ లెవెల్ లో ఇంత అతనికి హోదా అంతస్తు ఉండేది. కానీ చిన్నపాటి మిస్టేక్ చేసినందుకు, తప్పు చేసినందుకు,
అయితే, దేవుడు అల్లాహ్ త’ఆలా మనల్ని అంటే ముందు మనం మానవుల్ని, ఇహలోకంలో సర్వ సృష్టిలో ఒక అతి ఉత్తమమైన సృష్టిగా మనకు హోదా అంతస్తు ఇచ్చాడా లేదా? ఇచ్చాడు. అందులో ఇంకా మనం ఎవరైతే మనకు మనం ముస్లింలము అని అనుకుంటామో, ఇస్లాం పై ఉన్న వాళ్ళం అని మనం భావిస్తామో, మనకు మనుషుల్లోనే, మానవుల్లోనే ఇతర జాతులపై ఒక హోదా అంతస్తు, ఒక గౌరవం అనేది ఉందా లేదా? ఉంది. మరి ఈ గౌరవం, ఈ హోదా అంతస్తు ఎలా వచ్చేస్తుంది? విద్య లేకుండా, ఎలాంటి మనకు జ్ఞానం లేకుండా అలాగే మనం సంపాదించాలంటే ఈ హోదా దానికి మనం అర్హులం అవుతామా? ఎంతమాత్రం కాము.
షరియత్ యొక్క ఇల్మ్, ధర్మ జ్ఞానం, ధర్మశాస్త్ర జ్ఞానం ఎంత మనకు అవసరం ఉన్నదో ఖురాన్, హదీసుల ఆధారంగా ఎన్నో ఆధారాలు ఉన్నాయి. కానీ అది తెలపడానికి ముందు నేను ఇలాంటి కొన్ని ఉదాహరణల ద్వారా మీకు తెలుపుతున్నాను విషయం. ఎందుకంటే ఈ రోజుల్లో చాలా మంది డైరెక్ట్ ఖురాన్ హదీస్ ఏం చెప్తే, ఆ ఇదేంటి ఖురాన్ హదీస్ తప్ప ఇంకా వేరే రానే రాదా? ఇది మాకు విని విని బోర్ అవుతుందయ్యా అని అంటుంటారు. కానీ ఇది చాలా బాధాకరమైన విషయం.
వాస్తవానికి ఈ 21వ శతాబ్దంలో సైన్స్, మెడికల్ సైన్స్, ఇంకా వేరే టెక్నాలజీలో ఏ డెవలప్మెంట్ అయితే మనం చూస్తున్నామో, కొందరు శాస్త్రార్థులు ఏమంటారో తెలుసా? సైన్స్, టెక్నాలజీ యొక్క డెవలప్ అనేది ఇంతకుముందు కాలాల్లో ఎందుకు జరగలేదు? ఇప్పుడు ఎందుకు జరిగింది? దానికి అసలు మూలం ఇది.
అల్లాహ్ పంపినటువంటి దివ్య గ్రంథం. అంటే ఈ బుక్, అంటే ఈ దివ్య గ్రంథం, సైన్స్ బుక్ అని నేను చెప్పడం లేదు. టెక్నాలజీకి సంబంధించిన దీని యొక్క ముఖ్య ఉద్దేశం, మానవుడు ఇహలోకంలో మంచి జీవితం ఎలా గడపాలి, పరలోకంలో స్వర్గం ఎలా పొందాలి. ఆ మార్గం చూపుతుంది. ఇంకా, మనిషి ఏ తప్పుడు మార్గాలను అవలంబిస్తే స్వర్గంను కోల్పోయి నరకం పాలవుతాడో అది తెలుపుతుంది. సంక్షిప్తంగా నేను తెలిపే విషయం. కానీ ఇందులో, ఈనాటి కాలంలో విద్యకు సంబంధించిన ఎన్ని రకాలు ఉన్నాయో వాటన్ని మూల విషయాలు ఇందులో ఉన్నాయి. దీని మీద రీసెర్చ్ చేస్తూ చేస్తూ చేస్తూ ఇంకా ముందుకు సాగుతున్నారు.
కానీ మనం, మనకు మనం ముస్లింలం అని అనుకునే వాళ్ళం, ఇల్లా మన్ రహిమ రబ్బు, చాలా అరుదైన, చాలా తక్కువ మంది తప్ప, అనేక మంది ముస్లింలం ఈ ధర్మ విద్య నుండి, ఖురాన్ యొక్క విద్య నుండి దూరం అయినందుకే దినదినానికి మన పరిస్థితి ఇంకా దిగజారిపోతుంది. ఇలాంటి సందర్భంలోనే ప్రవక్త మహనీయ ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం వారి ఆ హదీసును గుర్తుంచుకోండి.
إِنَّ اللَّهَ يَرْفَعُ بِهَذَا الْكِتَابِ أَقْوَامًا وَيَضَعُ بِهِ آخَرِينَ (ఇన్నల్లాహ యర్ఫ’ఉ బి హాదల్ కితాబి అఖ్వామవ్ వయద’ఉ బిహి ఆఖరీన్) నిశ్చయంగా అల్లాహ్ ఈ గ్రంథం ద్వారా కొందరు ప్రజలను ఉన్నత స్థానానికి తీసుకువస్తాడు, మరియు దాని ద్వారానే మరికొందరిని పడగొడతాడు.
అల్లాహ్ త’ఆలా ఈ గ్రంథం ద్వారా ప్రజల్లో కొందరిని పై స్థానానికి తీసుకొస్తాడు. ఎవరు వారు? ఖురాన్ ను చదివేవారు, దీని విద్య అభ్యసించేవారు, దాన్ని అర్థం చేసుకుని దాని ప్రకారంగా ఆచరించేవారు. ఇంకా ఎవరైతే ఈ ఖురాన్, దీని నుండి వెనుతిరుగుతారో, దీన్ని నేర్చుకోకుండా దూరం అవుతారో, దీని మీద ఏ నమ్మకం, ఏ విశ్వాసం, దీని మీద ఎలా ఆచరించాలో అలా ఆచరించకుండా ఉంటారో, వారి గురించి ఏం చెప్పారు?
وَيَضَعُ بِهِ آخَرِينَ (వయద’ఉ బిహి ఆఖరీన్) మరియు దాని ద్వారానే మరికొందరిని పడగొడతాడు.
వారిని చాలా అధోగతికి పాలు చేస్తాడు. చాలా తక్కువ స్థానానికి. అందుగురించి సోదరులారా, ఈ హదీస్ ఇలాంటి సందర్భంలో మనం గుర్తు చేసుకోవాలి. మనిషికి ధర్మ విద్య, తను ఈ జఠర కడుపు గురించి ఏదైతే తింటాడో, త్రాగుతాడో, బ్రతకడానికి రేపటి రోజు మళ్లీ లేచి నిలబడి మంచి ఏదైనా మనం పని చేసుకోవాలి అన్న ఉద్దేశంతో నాలుగు ముక్కలు తింటాడో, ఆ కూడు కంటే, ఆ భోజనం కంటే ధర్మ విద్య ఎంతో ముఖ్యమైనది.
ఇమాం ఇబ్నుల్ ఖయ్యిం రహమతుల్లాహ్ అలైహ్ ఒక సందర్భంలో చెప్తారు, ధర్మ విద్య మనిషికి లభించే దొరికే ఉపాధి కంటే ఎంతో ముఖ్యం. ఒకవేళ మనిషికి తిండి లేకుంటే ఏం నష్టం జరుగుద్ది? ఇహలోకంలో జీవితం కోల్పోతాడు. తింటూ బతికినా గాని, ఉపవాసంతో ఉన్నా గాని ఒక రోజు చనిపోయేదే ఉంది. కానీ ధర్మ విద్య లేకుండా, విశ్వాసపరమైన జీవితం గడపకుండా అతను చనిపోయాడు అంటే, శాశ్వతంగా సదాకాలం నరకంలో ఉండే అలాంటి దుర్భాగ్యం కూడా కలగవచ్చు. అందుగురించి ఈ లోకం మనం సామాన్యంగా తెలుగులో ఎన్నో సామెతలు ఉన్నాయి, నీటి బుగ్గ లాంటిది. ఒక ముస్లిమేతర తెలుగు కవి, క్షణమైన మన జీవితం అని ఒక పాట కూడా పాడాడు.
ఈ తక్కువ వ్యవధి, కొద్ది రోజుల్లో అంతమైపోయే జీవితంలో ధర్మ విద్య నేర్చుకొని, మనం దీని ప్రకారంగా జీవితం గడిపితే, చనిపోయిన తర్వాత జీవితం ఏదైతే శాశ్వతంగా ఉందో అక్కడ మనం బాగుపడతాము.
మరో విషయం. మీరు ఈ ప్రాపంచిక జీవితంలో ఏ పని చేయాలన్నా, మన కడుపు గురించి, పొట్టలో మన కడుపులో రెండు ముక్కలు రావడానికి ఏ పని చేయాలన్నా దానికి సంబంధించిన జ్ఞానం నేర్చుకోవడం తప్పనిసరి. అవునా కాదా? లేనిదే అది మనం ఏమీ చేయలేము. అయితే ఈ నాలుగు ముక్కల గురించి, 50, 60 సంవత్సరాల జీవితం ఏదైతే మనం గడుపుతామో, అందులో కొంచెం సుఖంగా ఉండడానికి మనం ఎంత విద్య నేర్చుకొని, ఎంత సంపాదించి, ఎంత మనం కూడబెట్టుకుంటామో, ఆ సదాకాలమైన, శాశ్వతమైన ఆ జీవితం సుఖపడడానికి మనకు ఏ విద్య, ఎలాంటి ఆచరణ అవసరం లేదా?
ఎవరైతే ధర్మ విద్య అవసరం లేదు అని అనుకుంటున్నారో, వారు ఆలోచించాలి. ఇహలోకంలో ఒక్క పూట అన్నం దొరకడానికి మనం రెక్క ఆడనిది మన డొక్క నిండదు. అలాంటి పరిస్థితిలో పరలోకం, శాశ్వతమైన జీవితం, అక్కడి సుఖం మనం పొందాలంటే ఉక్కెక్కనే దొరకాలి? ఎలాంటి ఖర్చు లేకుండా దొరకాలి? ఏ విద్య అభ్యసించకుండా దొరకాలి? ఏ మంచి ఆచరణ లేకుండా దొరకాలి? కేవలం పేరుకు ముస్లిం అని మనం అనుకుంటే సరిపోతుంది అని అనుకోవడం ఇది ఎంత మూర్ఖత్వమో ఆలోచించాలి.
అందుకే సోదరులారా, బహుశా ఈ జనరల్ టాపిక్, ఇలాంటి కొన్ని ఉదాహరణల ద్వారా ధార్మిక విద్య అనేది ఎంత అవసరమో మనకు అర్థమవుతుంది.
ధార్మిక విద్య అంటే ఏమిటి?
ధార్మిక విద్య అంటే ఏమిటి? సామాన్యంగా కొందరు ఏమంటారు, అరే నేను ఒక జనరల్ గా ఒక మనిషిగా మంచి మనిషిగా బ్రతకాలనుకుంటా కానీ, మస్జిద్ కి పోవడం, ధర్మ విద్య నేర్చుకోవడం ఈ.. నేను ఇది చాలా క్రిటికల్ ఇవన్నీ, ఇదంతా దీనివల్ల గొడవలు జరుగుతాయి అది ఇది అని కొందరు తప్పుడు భావనలో కూడా పడతారు. అసలు మనం ధార్మిక విద్య, ధర్మ విద్య, ధర్మ జ్ఞానం అని అంటున్నాం కదా, ధార్మిక విద్య అంటే ఏంటి?
వాస్తవానికి సోదరులారా, ధార్మిక విద్య అంటే మనం ఒక ఉత్తమ మనిషిగా, ఉత్తమ మనిషిగా ఎలా జీవించగలుగుతామో ఇహలోకంలో, ఆ పద్ధతి మనల్ని సృష్టించిన ఆ సృష్టికర్త అల్లాహ్ తెలిపాడు. దానిని నేర్చుకొని ఆ ప్రకారంగా జీవితం గడపడమే ధార్మిక విద్య. అదే ధార్మిక జీవితం.
ఇంతకుముందు నేను ఒక విషయం చెప్పాను. ఏ కంపెనీలో పని చేయాలనుకున్నా గాని ఆ కంపెనీకి సంబంధించిన రూల్స్ అండ్ రెగ్యులేషన్స్ పాటించాలి. పాటించకుంటే మనకు దొరికే జీతం అనేది సరిగా రాదు. ఆ కంపెనీ ద్వారా ఏ సుఖం మనం పొందాలనుకుంటున్నామో పొందలేము. అలాగే ఒక ఉత్తమ మనిషిగా, ఉత్తమ మనిషిగా మనం జీవితం గడపాలనుకుంటే, మనకు ఏ డైరెక్షన్, ఏ రూల్స్, ఏ రెగ్యులేషన్స్, ఏ పద్ధతి, ఏ చట్టము, ఏ నియమము అవసరం లేదా? ఆలోచించండి.
ఏ మనం జాబ్ చేస్తామో, ఏ డ్యూటీ చేస్తామో, ఏ ఉద్యోగం చేస్తామో, అక్కడ ఏయే నియమాలు ఉంటాయో, ఏయే చట్టాలు ఉంటాయో, అవన్నీ పాటించడానికి సిద్ధపడతాం మనం. ఎందుకు? జీతం దొరకాలి మనకు.
అయితే, ఉత్తమ మనిషిగా జీవించి పరలోకంలో స్వర్గం పొందడానికి మనకు ఏ పద్ధతి, ఏ డైరెక్షన్స్, ఏ రెగ్యులేషన్స్ అవసరం లేకుండా ఎలా జీవించగలుగుతాము? అయితే ఈ డైరెక్షన్స్, ఈ రూల్స్, రెగ్యులేషన్స్ ఎవరు మనకు మంచి విధంగా చూపించగలుగుతారు? ఎవరైతే మనల్ని పుట్టించారో ఆయనే చూపించగలుగుతాడు. ఉదాహరణకు, మెకానికల్ లైన్ లో పనిచేసేవాళ్లు, టయోటా కంపెనీకి సంబంధించిన బండి, నిస్సాన్ కంపెనీకి సంబంధించిన పార్ట్స్ తీసుకువచ్చి దానిలో పెడితే ఫిట్ అవుతాయా? కావు. చూడడానికి నిస్సాన్ బండి మరియు టయోటా బండి, చూడడానికి సేమ్ ఒకే రకంగా ఉన్నప్పటికీ లోపల కూడా ఎన్నో విషయాలు వేరువేరుగా ఉండవచ్చు. నేను ఒక చిన్న ఉదాహరణ ఇస్తున్నా. అది 100% ఈ ఉదాహరణ అక్కడ ఫిట్ అవుతుందా లేదా అది కాదు, నేను చెప్పే విషయం ఏంటంటే, అల్లాహ్ మనల్ని పుట్టించాడు. మన గురించి, మన భవిష్యత్తు గురించి అల్లాహ్ కు ఎంత మంచి విధంగా తెలుసునో, ఇంకా వేరే ఎవరికైనా తెలిసి ఉంటుందా? ఉండదు. ఆయన చూపిన విధానమే అది సంపూర్ణ విధానం అవుతుంది. ఆయన చూపిన విధానం మీద, ఆ ప్రకారం మనం జీవితం గడిపితేనే మనకు ఇహ-పర రెండు లోకాల సుఖాలు అనేటివి ప్రాప్తమవుతాయి. అందుగురించి అల్లాహ్ త’ఆలా, 28వ పారాలో,
يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ (యర్ఫ’ఇల్లా హుల్లదీన ఆమనూ మిన్కుమ్ వల్లదీన ఊతుల్ ఇల్మ దరజాత్) మీలో విశ్వసించిన వారికి, మరీ ముఖ్యంగా జ్ఞానం వొసగబడిన వారికి అల్లాహ్ ఉన్నతమైన హోదాలను ప్రసాదిస్తాడు. (58:11)
మీలో ఎవరైతే విశ్వసించారో మరియు ఎవరైతే విద్య అభ్యసిస్తారో, వీరిద్దరి స్థానాలను అల్లాహ్ త’ఆలా పెంచుతూ పోతాడు, హెచ్చింపు చేస్తూ పోతాడు.
يَرْفَعِ اللَّهُ (యర్ఫ’ఇల్లాహ్) అల్లాహ్ హెచ్చిస్తాడు.
హెచ్చుతూ పోతాడు, పైకి తీసుకెళ్తూ ఉంటాడు.
الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ (అల్లదీన ఆమనూ మిన్కుమ్) మీలో ఎవరైతే విశ్వసించారో వారిని
وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ (వల్లదీన ఊతుల్ ఇల్మ్) మరియు ఎవరికైతే విద్య ఇవ్వబడ్డారో,
ఎవరికైతే విద్య లభించినదో, వారిద్దరి స్థానాలను, దరజాత్, అల్లాహ్ త’ఆలా పైకి ఎత్తుతూ పోతాడు. ఇంతకుముందు నేను ఫస్ట్ లో, స్టార్టింగ్ లో ఒక ఉదాహరణ చెప్పాను కదా, ఒక వ్యక్తి తన బావ గురించి. అయితే, ఎంత మంచి విద్య నేర్చుకొని, ఎంత మంచి అతని దగ్గర ఒక పని, షార్ప్నెస్ ఉంటే, అతను అంత హాయిగా సుఖంగా జీవిస్తాడు అని ఏదైతే భావిస్తున్నామో, అల్లాహ్ పంపినటువంటి ధర్మ జ్ఞానం, అల్లాహ్ పంపినటువంటి విద్య, అది నేర్చుకొని చాలా నీచంగా ఉంటాము అని మనం ఎలా భావిస్తున్నాము? మరి అల్లాహ్ త’ఆలా ఖురాన్ లో ఇంత స్పష్టంగా చెప్తున్నాడు. ఎవరైతే విశ్వసించి నా విశ్వాస మార్గంలో ఉంటారో, ఎవరైతే నేను పంపిన విద్యను నేర్చుకొని ఆ ప్రకారంగా జీవితం గడుపుతారో, వారి స్థానాలను నేను ఇంకా మీదికి చేస్తూ ఉంటాను, వారికి హోదా అంతస్తులు ప్రసాదిస్తూ ఉంటాను అని అల్లాహ్ త’ఆలా చెప్తున్నాడు. అల్లాహ్ మాటలో ఏమైనా పొరపాటు, అనుమానం అనేది ఉంటుందా? ఉండదు.
ప్రవక్త మహనీయ ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం గారు అందుకే చెప్పారు,
طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ (తలబుల్ ఇల్మి ఫరీదతున్ అలా కుల్లి ముస్లిం) విద్యాన్వేషణ ప్రతి ముస్లింపై విధిగా ఉంది.
విద్యా అభ్యసించడం ప్రతి ముస్లిం పై, స్త్రీ అయినా, పురుషుడైనా, ప్రతి ఒక్కరిపై విధిగా ఉన్నది. విధిగా ఉన్నది.
فَرِيضَةٌ (ఫరీదతున్) విధి
ఈ ఫరీదా, నమాజ్ ఫర్జ్, రోజా ఫర్జ్ హై, జకాత్ ఫర్జ్ హై అని మనం అనుకుంటాం కదా? ఇక్కడ ప్రవక్త ఏమంటున్నారు?
ఇల్మ్, విద్య తలబ్, అభ్యసించడం, నేర్చుకోవడం ఫరీదా, అది కూడా ఒక విధి. కానీ ఈ విధి నుండి మనం సామాన్యంగా ముస్లింలు ఎంత దూరం ఉన్నాము?
తొలిసారిగా ప్రవక్త మహనీయ ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం పై అవతరించిన సూరా ఏది? ఇఖ్రా.
اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ (ఇఖ్ర’ బిస్మి రబ్బికల్లదీ ఖలఖ్) చదువు, సృష్టించిన నీ ప్రభువు పేరుతో. (96:1)
خَلَقَ الْإِنسَانَ مِنْ عَلَقٍ (ఖలఖల్ ఇన్సాన మిన్ అలఖ్) ఆయన మానవుణ్ణి రక్తపు గడ్డతో సృష్టించాడు. (96:2)
اقْرَأْ وَرَبُّكَ الْأَكْرَمُ (ఇఖ్ర’ వరబ్బుకల్ అక్రమ్) చదువు, నీ ప్రభువు పరమ దయాశీలి. (96:3)
الَّذِي عَلَّمَ بِالْقَلَمِ (అల్లదీ అల్లమ బిల్ ఖలమ్) ఆయనే కలము ద్వారా జ్ఞానాన్ని నేర్పాడు. (96:4)
عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ يَعْلَمْ (అల్లమల్ ఇన్సాన మా లమ్ య’అలమ్) మానవునికి అతను ఎరుగని విషయాలను నేర్పాడు. (96:5)
ఈ ఐదు ఆయతులు తొలిసారిగా ప్రవక్త మహనీయ ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం పై అవతరించాయి. ఆ తర్వాత ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం గారికి ప్రవక్త పదవి, ప్రవక్త కిరీటం అనేది ప్రసాదించబడింది. ఈ ఆయతుల మీద శ్రద్ధ వహించండి. ఇఖ్రా, ఈ పదమే ఏమున్నది? చదవండి, చదువు. ఇస్లాం లోని మొట్టమొదటి విషయం చదువు. ఈ చదువు నుండి మనం ఎంత దూరం ఉన్నామో ఈ రోజుల్లో చూడండి.
అచ్చా, చదువులో అబ్బాయి మాట్లాడడం మొదలుపెట్టినప్పుడు అతనికి ముందు మనం ఏం నేర్పాలి? పిల్లవాడు స్కూల్ పోవడానికి మూడు, మూడున్నర, నాలుగు సంవత్సరాల వయసుకు వచ్చినప్పుడు స్కూల్ కి పంపుతాము. మొట్టమొదటిసారిగా ఏ చదువు ఇవ్వాలి మనం? ఆ విషయం కూడా దీని ద్వారా నేర్పడం జరిగింది. ఏంటది?
اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ (ఇఖ్ర’ బిస్మి రబ్బికల్లదీ ఖలఖ్) చదువు, సృష్టించిన నీ ప్రభువు పేరుతో. (96:1)
ఎవరైతే మిమ్మల్ని సృష్టించాడో ఆ సృష్టికర్త పేరుతో మీ చదువును ఆరంభించండి.
خَلَقَ الْإِنسَانَ مِنْ عَلَقٍ (ఖలఖల్ ఇన్సాన మిన్ అలఖ్) ఆయన మానవుణ్ణి రక్తపు గడ్డతో సృష్టించాడు. (96:2)
మనిషి పుట్టుక ఎలా జరిగింది? మనిషి యొక్క సృష్టి ఎలా జరిగింది? ఆ విషయం ఇక్కడ తెలపాడు అల్లాహ్ త’ఆలా. ఆ తర్వాత మరోసారి,
اقْرَأْ وَرَبُّكَ الْأَكْرَمُ (ఇఖ్ర’ వరబ్బుకల్ అక్రమ్) చదువు, నీ ప్రభువు పరమ దయాశీలి. (96:3)
చదువు, అక్రం అంటే ఏంటి? మహా గౌరవనీయుడు. ఇజ్జత్ ఓ ఇక్రాం అన్న పదం ఉర్దూలో కూడా వాడుతూ ఉంటారు. ఇక్రాం, అక్రం అంటే అంతకంటే మించిన కరమ్ చేసేవాడు ఇక లేడు అని.
ఇక్కడ ఖురాన్ వ్యాఖ్యానకర్తలు, ముఫస్సిరీనె కిరామ్ ఒక చాలా సున్నితమైన విషయం అంటారా? బారీక్ నుక్తా ఏం తెలుపుతారో తెలుసా? ఇఖ్రా చదువు, వరబ్బుకల్ అక్రమ్, నీ ప్రభువు చాలా గౌరవప్రదమైనవాడు. అంటే ఏంటి? చదువు వల్ల నీకు గౌరవప్రదము లభిస్తుంది. చదువు లేకుంటే మరి తర్వాత,
الَّذِي عَلَّمَ بِالْقَلَمِ (అల్లదీ అల్లమ బిల్ ఖలమ్) ఆయనే కలము ద్వారా జ్ఞానాన్ని నేర్పాడు. (96:4)
ఆ అల్లాహ్ కలము ద్వారా మనిషికి విద్య నేర్పాడు.
عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ يَعْلَمْ (అల్లమల్ ఇన్సాన మా లమ్ య’అలమ్) మానవునికి అతను ఎరుగని విషయాలను నేర్పాడు. (96:5)
మనిషికి తెలియని జ్ఞానాలు అల్లాహ్ త’ఆలా పంచి నేర్పాడు.
సోదరులారా, తొలిసారిగా అవతరించిన ఈ ఆయతులో మనం శ్రద్ధ వహిస్తే ఎంత గొప్ప విషయం మన గురించి ఉంది. అంతేకాదు. తొలి మానవుడు ఎవరు? ఆదం అలైహిస్సలాం. స్కూళ్లలో చదివిన డార్విన్ థియరీ, డార్విన్ సిద్ధాంతం, కోతి నుండి మనిషి వచ్చినాడు, అది తప్పుడు విషయం. స్వయంగా డార్విన్ దానిని తిరస్కరించాడు. తిరస్కరించి ఒక పెద్ద బోర్డ్ లాగా రాసి సైన్ కూడా చేశాడు. ఈ సిద్ధాంతం, ఈ థియరీ నేనే సృష్టించాను, కానీ దీనికి ఎలాంటి ఆధారం లేదు, ఇది తప్పు అని ఖండించాడు. కానీ ఈ రోజుల్లో అతని ఆ ఖండనను ముందు తీసుకురాకుండా అతని ఆ తప్పుడు సిద్ధాంతాన్ని ప్రజలకు నేర్పుతున్నారు సైన్స్ బుక్ లో. కానీ అల్లాహ్ యొక్క దయవల్ల మనం ముస్లింలము గాని, అలాగే క్రిస్టియన్లు గాని, వారి విశ్వాసం ఏంటి? తొలి మానవుడు ఆదం అలైహిస్సలాం.
ఆదం అలైహిస్సలాం విషయం చెప్పేకి ముందు, మనలో మనలాంటి, తిని త్రాగి సంభోగించి శ్వాస పీల్చుకొని జీవించే ఇంకా వేరే జీవరాసులు ఉన్నాయా లేదా? ఉన్నాయి కదా. వారిలో మనలో తేడా ఏంటి? మనలో వారిలో వ్యత్యాసం, వారికి లేకుండా మనకు అల్లాహ్ ఏదైతే,
وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ (వ లఖద్ కర్రమ్నా బనీ ఆదమ) నిశ్చయంగా మేము ఆదం సంతతికి గౌరవాన్ని ప్రసాదించాము (17:70)
మానవులకు మేము ఒక గౌరవమైన, ఒక మంచి గౌరవం అనేది ప్రసాదించాము అని అల్లాహ్ ఏదైతే అంటున్నాడో, అది మనకు ఆ గౌరవం ఎలా లభించింది? అయితే సూర బఖరాలో చూడండి మీరు,
وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ كُلَّهَا (వ అల్లమ ఆదమల్ అస్మా’అ కుల్లహా) మరియు అల్లాహ్ ఆదమ్ కు అన్ని వస్తువుల పేర్లు నేర్పాడు. (2:31)
అల్లాహ్ త’ఆలా ఆదంకు అన్ని విషయాల పేర్లు నేర్పాడు. తర్వాత ఓ దేవదూతలారా, మీరు ఆదంకు సజ్దా చేయండి అని ఆదేశం ఇచ్చాడు. ఆదంకు ఇతరుల మీద గౌరవం అనేది ఏ విషయంలో ప్రసాదించబడింది? విద్య ద్వారా. అర్థమవుతుందా విషయం? విద్య ప్రసాదించి అల్లాహ్ త’ఆలా ఈ విద్య ద్వారా మానవునికి గౌరవం అనేది ప్రసాదించాడు. ఇలాంటి అల్లాహ్ స్వయంగా ప్రసాదించిన ఈ విద్యను ఈరోజు మనం తిరస్కరిస్తున్నాము అంటే, అనేక మంది అనేక మన ప్రజలు, మన ముస్లిం సోదరులు ప్రత్యేకంగా, సోదరులారా, ఇది మనకు మనం ఎంత నష్టంలో పోతున్నామో చాలా గంభీరంగా ఆలోచించవలసిన విషయం.
ఇంకా చెప్పుకుంటూ పోతే విద్య నేర్చుకోవడంలో ఉన్న ఘనతలు, లాభాలు నేర్చుకుంటే ఏం లాభాలు, అవన్నీ మరో పెద్ద టాపిక్ అవుతుంది. కానీ అవన్నీ విషయాలు చెప్పడానికి ఇప్పుడు సమయం లేదు. కానీ ఒకే విషయం చెప్తాను, కొంచెం శ్రద్ధ వహించే ప్రయత్నం చేయండి.
ఇస్లాం ధర్మం చాలా సులభమైనది. మానవుల కొరకు అనుకూలమైనది. అల్లాహ్ ఇస్లాంకు సంబంధించిన ఏ ఆదేశం మనకు ఇచ్చినా, అందులో మన కొరకు ఇహ-పరలోకాల మేలే మేలు ఉన్నది తప్ప నష్టం లేదు. అయితే, ప్రపంచంలో ఏ ఉద్యోగం పొందడానికైనా, ఏ మీరు పని నేర్చుకున్నా, ఏ విద్య నేర్చుకున్నా, కొన్ని సంవత్సరాలు కష్టపడి ఆ పని, ఆ విద్య నేర్చుకున్న తర్వాత కొద్ది రోజులకు, కొన్ని సంవత్సరాలకు దాని ఫలితం మీకు ముందుకు వస్తుంది. అవునా లేదా? ఇప్పుడు ఈయన కంప్యూటర్ మీద పని చేస్తున్నారు, ఈయన వెళ్లి ఏదో ఫ్యాక్టరీలో పని చేస్తున్నారు, అన్నయ్య గారు ఏదో ఆ పెయింటింగ్ విషయంలో పని చేస్తున్నారు, ఆ పనులు, మెకానిక్ లైన్ పనులు గాని, నేర్చుకోవడానికి కొంత కాలం పడుతుందా లేదా? ఆ నేర్చుకునే సమయం ఏదైతే ఉందో, ఆ నేర్చుకునేటప్పుడే దాని యొక్క ఫలితం మనకు తొందరగా కనబడుతుందా? కనబడదు. కనబడకుండా గానీ, ఉంటుందా అంత తొందరగా ఫలితం? ఉండదు. కానీ ధర్మ విద్య, ఇల్మె దీన్ దీని గురించి ఎన్నో హదీసులు వచ్చి ఉన్నాయి.
ధర్మానికి సంబంధించిన మీరు విద్య నేర్చుకున్నప్పుడు, నేర్చుకొని ఏ విషయం ఎట్లా ఆచరించాలి అని ఆచరించినప్పుడు ఏదైతే మీకు పుణ్యం దొరుకుతుందో, అది తర్వాత దొరుకుతుంది. కానీ ఈ విద్య నేర్చుకునేటప్పుడు కూడా మీకు పుణ్యం దొరుకుతుంది. ఇప్పుడు ఉదాహరణకు, ఉదాహరణకు అన్నయ్య దగ్గర అనుకోండి ఒక లక్ష రూపాయలు ఉన్నాయి. దాంతో జకాత్ ఇవ్వడం విధి ఉందా లేదా? ఉంది. అరే జకాత్ విషయం నేను నేర్చుకోవాలి, జకాత్ నాపై విధి ఉంది అని అన్నయ్య ఇప్పుడు జకాత్ గురించి నేర్చుకోవడం మొదలుపెట్టాడు. జకాత్ ఇచ్చినప్పుడు జకాత్ ఇచ్చిన పుణ్యం దొరుకుద్ది కదా? కానీ జకాత్ కు సంబంధించిన జ్ఞానం ఏదైతే నేర్చుకుంటున్నారో అప్పుడు కూడా అల్లాహ్ అతనికి ఆ పుణ్యం ప్రసాదిస్తూ ఉన్నాడు. ఏ పుణ్యం? ఆ ఇల్మ్ నేర్చుకునే, ఆ విద్య ఏదైతే నేర్చుకుంటున్నారో, ఆ నేర్చుకునే యొక్క పుణ్యం. అంటే మనం నేర్చుకోవడానికి ఏ సమయం అయితే ఉపయోగిస్తున్నామో, వెచ్చిస్తున్నామో, అది కూడా మనకు వృధా పోతలేదు. అది కూడా మనకు లాభకరంగా ఉంది.
అందుగురించే ప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం గారు ఏం చెప్పారు? ఒక మహదీసులో,
مَنْ قَرَأَ حَرْفًا مِنْ كِتَابِ اللَّهِ فَلَهُ بِهِ حَسَنَةٌ، وَالْحَسَنَةُ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا (మన్ ఖర’అ హర్ఫమ్ మిన్ కితాబిల్లాహి ఫలహు బిహి హసనతున్, వల్ హసనతు బి అష్రి అమ్సాలిహా) ఎవరైతే అల్లాహ్ గ్రంథంలోని ఒక్క అక్షరాన్ని పఠిస్తారో, అతనికి ఒక పుణ్యం లభిస్తుంది, మరియు ఆ పుణ్యం పదింతలు చేయబడుతుంది.
ఎవరైతే ఖురాన్ గ్రంథంలోని ఒక్క అక్షరం చదువుతారో, అతనికి ఎన్ని పుణ్యాలు? ఒక్క అక్షరం పై పది పుణ్యాలు. ఇంకా ఎవరికైనా అర్థం చేసుకోవడంలో కన్ఫ్యూజ్ కావొద్దు అని ప్రవక్త ఇంకా ఒక ఉదాహరణ ఇచ్చి చెప్పారు. సూర బఖరా స్టార్టింగ్ లో ఏముంది?
الٓمٓ (అలిఫ్ లామ్ మీమ్) (2:1)
ఇన్ని లా అఖూలు అలిఫ్ లామ్ మీమ్ హర్ఫున్, అలిఫ్ లామ్ మీమ్ ఇది మొత్తం ఒక అక్షరం కాదు. అలిఫున్ హర్ఫున్, వ లామున్ హర్ఫున్, వ మీమున్ హర్ఫున్. అలిఫ్ ఒక అక్షరం, లామ్ ఒక అక్షరం, మీమ్ ఒక అక్షరం. అలిఫ్ లామ్ మీమ్ అని మనం చదివితే ఎన్ని పుణ్యాలు దొరుకుతాయి ఇన్షా అల్లాహ్? 30 పుణ్యాలు దొరుకుతాయి. ఆ తర్వాత,
ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ ۛ فِيهِ ۛ هُدًى لِّلْمُتَّقِينَ (దాలికల్ కితాబు లా రైబ ఫీహి, హుదల్లిల్ ముత్తఖీన్) ఇది అల్లాహ్ గ్రంథం. ఇందులో ఎలాంటి సందేహం లేదు. ఇది దైవభీతి పరులకు మార్గదర్శకత్వం చూపుతుంది. (2:2)
الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ (అల్లదీన యు’మినూన బిల్ గైబి వ యుఖీమూనస్సలాత వ మిమ్మా రజఖ్నాహుమ్ యున్ఫిఖూన్) వారు అగోచర విషయాలను విశ్వసిస్తారు. నమాజును స్థాపిస్తారు. మేము వారికి ప్రసాదించిన జీవనోపాధి నుండి ఖర్చు చేస్తారు. (2:3)
సలాత్, నమాజ్. నమాజ్ చేసినప్పుడు నమాజ్ పుణ్యం దొరుకుతుంది. కానీ నమాజ్ ఎలా చేయాలి? ఏయే నమాజులు విధిగా ఉన్నాయి? నమాజు ఏయే నమాజులు సున్నతులు ఉన్నాయి, నఫీల్లు ఉన్నాయి? నమాజ్ యొక్క కంప్లీట్ పద్ధతి ఏంటిది? నమాజ్ లో ఏమేం చదవాలి? ఇవన్నీ నేర్చుకోవటానికి మనం ఏ సమయం అయితే వెచ్చిస్తామో, అవి నేర్చుకునేటప్పుడు కూడా మనకు పుణ్యం లభిస్తూనే ఉంటుంది. అందుగురించి ప్రవక్త మహనీయ ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం గారి ఒక్క హదీస్ వినండి, చాలా శ్రద్ధగా వినండి.
ప్రవక్త మహనీయ ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం గారు చెప్పారు,
مَا اجْتَمَعَ قَوْمٌ فِي بَيْتٍ مِنْ بُيُوتِ اللَّهِ (మా ఇజ్తమ’అ ఖవ్మున్ ఫీ బైతిమ్ మిన్ బుయూతిల్లాహ్) అల్లాహ్ యొక్క గృహాలలో ఒక గృహంలో ఎప్పుడైతే ఒక సమూహం సమావేశమవుతుందో,
అల్లాహ్ యొక్క గృహాల్లో నుండి ఏదైనా ఒక గృహంలో కొందరు సమూహమై ఒకచోట వారు జమా అయి,
يَتْلُونَ كِتَابَ اللَّهِ وَيَتَدَارَسُونَهُ بَيْنَهُمْ (యత్ లూన కితాబల్లాహి వ యతదారసూనహు బైనహుమ్) వారు అల్లాహ్ గ్రంథాన్ని పఠిస్తూ, దానిని తమలో తాము బోధించుకుంటూ ఉంటారో,
అల్లాహ్ యొక్క గ్రంథాన్ని చదువుతారు, పరస్పరం దాని విద్య ఒకరికి ఒకరు చెప్పుకుంటారు, దానిని పాఠాలు ఒకరికి ఒకరు చెప్పుకుంటారు, ఏమవుతుంది?
వారిపై ఒక శాంతి, ఒక తృప్తి, ఒక నెమ్మది, నిదానం అల్లాహ్ వైపు నుండి అవతరిస్తుంది.
وَغَشِيَتْهُمُ الرَّحْمَةُ (వ గషియతుహుముర్రహ్మహ్) వారిని కారుణ్యం ఆవరిస్తుంది,
అల్లాహ్ యొక్క కారుణ్యం అనేది వారిని చుట్టుకుంటుంది.
وَحَفَّتْهُمُ الْمَلَائِكَةُ (వ హఫ్ఫత్ హుముల్ మలా’ఇకహ్) దేవదూతలు వారిని చుట్టుముడతారు,
దేవదూతలు ఆ సమావేశంలో పాల్గొంటారు. ఎన్ని లాభాలని? మూడు కదా? సుకూనత్, రహ్మత్ మరియు దేవదూతలు.
وَذَكَرَهُمُ اللَّهُ فِيمَنْ عِنْدَهُ (వ దకరహుముల్లాహు ఫీమన్ ఇందహ్) మరియు అల్లాహ్ తన వద్ద ఉన్నవారి ముందు వారిని ప్రస్తావిస్తాడు.
అల్లాహ్ వద్ద అతి చేరువుగా ఏ దూతలైతే, ఏ గొప్ప సృష్టి అయితే ఉందో, వారి ముందు అల్లాహ్ త’ఆలా వీరిని ప్రశంసిస్తూ ఉంటాడు. ఇంతటి గొప్ప విషయమో, ఇన్ని లాభాలు మనకు ఉన్నాయో చూడండి. ప్రవక్త మహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం వారు మరో హదీస్ లో చెప్పారు,
مَنْ سَلَكَ طَرِيقًا يَلْتَمِسُ فِيهِ عِلْمًا (మన్ సలక తరీఖన్ యల్తమిసు ఫీహి ఇల్మన్) ఎవరైతే విద్యాన్వేషణకై ఒక మార్గంలో పయనిస్తారో,
ఎవరైతే ఇల్మ్, విద్య నేర్చుకోవడానికి, అభ్యసించడానికి ఒక దారిలో నడుస్తారో,
سَهَّلَ اللَّهُ لَهُ بِهِ طَرِيقًا إِلَى الْجَنَّةِ (సహ్హలల్లాహు లహు బిహి తరీఖన్ ఇలల్ జన్నహ్) అల్లాహ్ దాని ద్వారా అతని కోసం స్వర్గానికి వెళ్ళే మార్గాన్ని సులభతరం చేస్తాడు.
ఆ దారిని అల్లాహ్ త’ఆలా అతని గురించి స్వర్గం వైపునకు సుగమం చేస్తాడు, సులభం చేస్తాడు. మరో హదీస్ లో చెప్పారు, ఎవరైనా విద్య నేర్చుకోవడానికి ఒక దారి మీద వెళ్తూ ఉంటే దేవదూతలు వారి గురించి తమ రెక్కలను చాచుతారు. అంతేకాదు, ఈ సృష్టిలో ఉన్నటువంటి సర్వ సృష్టి, ఈ విశ్వంలో ఉన్నటువంటి ప్రతి జీవరాశి, ప్రతి సృష్టి అతని గురించి, ఓ అల్లాహ్ ఇతన్ని క్షమించండి, ఓ అల్లాహ్ ఇతని మీద కరుణించండి, ఓ అల్లాహ్ ఇతని మీద నీ దయ చూపండి, అని దుఆ చేస్తూ ఉంటారు. పక్షులు గాని, చీమలు గాని, చేపలు గాని, ప్రతి సృష్టి. ఎందుకు?
رِضًا لِمَا يَصْنَعُ طَالِبُ الْعِلْمِ (రిదల్ లిమా యస్న’ఉ తాలిబుల్ ఇల్మ్) విద్యాన్వేషి చేసే పని పట్ల సంతృప్తితో.
ఈ తాలిబుల్ ఇల్మ్, ఈ ధర్మ విద్య అభ్యసించే ఈ వ్యక్తి ఏ మంచి ఉద్దేశంతో ఈ ధర్మ విద్య నేర్చుకుంటున్నాడో, దానికి సంతోషపడి. అందుగురించి సోదరులారా, చెప్పాలంటే ఇంకా ఘనతలు ఉన్నాయి, కానీ ഇന്നటితో ఇంతటి విషయాలపై మనం శ్రద్ధ వహించి, ఇంకా మనం మన సోదరులకు, మన మిత్రులకు, మన దగ్గరి బంధువులకు అందరికీ ఈ ఘనతలు తెలిపి, వారందరినీ కూడా ఇలాంటి సమావేశాల్లో పాల్గొనడానికి మనం ప్రయత్నం చేద్దాము. ఇందులో కూడా మనకు ఎంతో గొప్ప పుణ్యం, ఫలితం, అజర్, సవాబ్ ఉంది.
جَزَاكُمُ اللَّهُ خَيْرًا وَالسَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ (జజాకుముల్లాహు ఖైరన్, వస్సలాము అలైకుమ్ వ రహమతుల్లాహి వ బరకాతుహ్) అల్లాహ్ మీకు ఉత్తమ ప్రతిఫలం ఇచ్చుగాక. మీపై అల్లాహ్ యొక్క శాంతి, కారుణ్యం మరియు శుభాలు వర్షించుగాక.
దీన్ని షేర్ చెయ్యండి మీ బంధుమిత్రులతో , బారకల్లాహు ఫీకుమ్: “మంచికి మార్గనిర్దేశం చేసేవారికి దానిని ఆచరించిన వారితో సమానమైన పుణ్యం లభిస్తుంది” [సహీహ్ ముస్లిం, 3వ భాగం, నం .4665] ఈ క్రింది లింక్ దర్శించి మీ స్నేహితులు మరియు బంధువులు మా వాట్సాప్ గ్రూపులో చేరవచ్చు: teluguislam.net/whatsapp/. మా టెలిగ్రామ్ ఛానల్ https://t.me/teluguislam .మా యూట్యూబ్ ఛానల్: youtube.com/c/teluguislam . జిక్ర్ & దుఆల కోసం కొత్త వెబ్సైటు: telugudua.net
జీవితంలోని ఏ కోవకు చెందిన విషయమైనా పరస్పరం మాట్లాడుకుంటున్నప్పుడు అందులో సరియైన జ్ఞానం, అవగాహన లేనిదే మాట్లాడడం ఏ బుద్ధిగల వ్యక్తీ ఇష్టపడడు, అలాంటిది ధర్మానికి, ప్రత్యేకంగా ఇస్లాంకు సంబంధించి ఏదైనా విషయం మాట్లాడుతున్నప్పుడు ఊహగానాలతో మాట్లాడడం, గాలిలో విన్న విషయం చెప్పేయడం చిన్నపాపం కాదు, మహా ఘోరమైన పాపం. అందుకే:
(1) ఏదైనా ధర్మ విషయం మాట్లాడే ముందు దానికి సంబంధించిన జ్ఞానం ఉండడం తప్పనిసరి.
ఎందుకంటే ధర్మం అల్లాహ్ తన ప్రవక్త ద్వారా పంపిన సత్యం. ధర్మానికి సంబంధించి ఏదైనా మాట్లాడడం అంటే ఈ విషయంలో అల్లాహ్ ఇలా తెలిపాడు, ప్రవక్త ఇలా చెప్పారు అని మనం చెబుతున్నట్లు. ఇక అల్లాహ్ మరియు ప్రవక్త ఏమి చెప్పారో తెలియకుండానే ధర్మ విషయంలో ఎలా జోక్యం చేసుకోగలం.
(2) ఇప్పుడు మనకు ధర్మం ఖుర్ఆన్ మరియు సహీ హదీసుల ద్వారానే తెలుస్తుంది. అది మన ఇష్ట ప్రకారం అర్థం చేసుకోవడం కూడా సహీ కాదు. సహబాలు ఎలా అర్థం చేసుకున్నారో అలాగే అర్థం చేసుకోవాలి.
ప్రజల వద్దకు పంపబడిన దానిని నువ్వు వారికి స్పష్టంగా విడమరచి చెప్పేందుకు, తద్వారా వారు యోచన చేసేందుకుగాను మేము నీపై ఈ జ్ఞాపిక (గ్రంథము)ను అవతరింపజేశాము. (16:44)
“నా ప్రభువు నిషేధించినవి ఇవి మాత్రమే : బాహాటంగానూ, గోప్యంగానూ చేసే సిగ్గుమాలిన పనులు, పాపంతో కూడుకున్న ప్రతి విషయమూ, అన్యాయంగా ఒకరిమీద దుర్మార్గానికి ఒడిగట్టటం, అల్లాహ్ ఏ ప్రమాణమూ అవతరింపజేయకపోయినప్పటికీ మీరు అల్లాహ్కు భాగస్వామ్యం కల్పించటం, (నిజంగా అల్లాహ్ అన్నాడని) మీకు తెలియని విషయాన్ని మీరు అల్లాహ్ పేరుతో చెప్పటం (వీటిని అల్లాహ్ నిషేధించాడు)” అని ఓ ప్రవక్తా! వారికి చెప్పు”. (ఆరాఫ్ 7:33).
ఇబ్నె మస్’ఊద్ (రదియల్లాహు అన్హు) ఉల్లఖించారు: అల్లాహ్ ఆదేశం, ”అల్లజీన ఆమనూ వలమ్ యల్బిసూ…. హుముల్ ముహ్తదూన్.” (అన్ఆమ్, 6:82) ఆయతు అవతరించినప్పుడు ప్రవక్త అనుచరులకు చాలా బాధ కలిగింది. అప్పుడు ప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లంతో, ‘ఓ ప్రవక్తా! అత్యాచారానికి పాల్పడని వ్యక్తి మాలో ఎవరున్నారు,’ అని విన్నవించుకున్నారు. దానికి ప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం, ‘ఇక్కడ అత్యాచారం అంటే సాటికల్పించటం,’ అని అర్థం. అంటే విశ్వసించిన తర్వాత సాటికల్పించకుండా ఉండాలి. మీరు లుఖ్మాన్ తన కుమారునికి చేసిన ఉపదేశం వినలేదా? ”ఓ నా పుత్రుడా! అల్లాహ్ కు సాటి (భాగస్వాములను) కల్పించకు. నిశ్చయంగా అల్లాహ్ కు భాగస్వాములను కల్పించటం (బహుదైవారాధన) గొప్ప దౌర్జన్యం (దుర్మార్గం).” (లుఖ్మాన్, 31:13)
కూర్పు : ముహమ్మద్ నసీరుద్దీన్ జామిఈ (హఫిజహుల్లాహ్) Dawah and Foreigners Guidance Office, Zulfi, Saudi Arabia
దీన్ని షేర్ చెయ్యండి మీ బంధుమిత్రులతో , బారకల్లాహు ఫీకుమ్: “మంచికి మార్గనిర్దేశం చేసేవారికి దానిని ఆచరించిన వారితో సమానమైన పుణ్యం లభిస్తుంది” [సహీహ్ ముస్లిం, 3వ భాగం, నం .4665] ఈ క్రింది లింక్ దర్శించి మీ స్నేహితులు మరియు బంధువులు మా వాట్సాప్ గ్రూపులో చేరవచ్చు: teluguislam.net/whatsapp/. మా టెలిగ్రామ్ ఛానల్ https://t.me/teluguislam .మా యూట్యూబ్ ఛానల్: youtube.com/c/teluguislam . జిక్ర్ & దుఆల కోసం కొత్త వెబ్సైటు: telugudua.net
TeluguIslam.net 
You must be logged in to post a comment.