వక్త: ముహమ్మద్ నసీరుద్దీన్ జామి’ఈ (హఫిజహుల్లాహ్)
https://youtu.be/0kMzDmvxUmI – 36 minutes
1236. హజ్రత్ అబూహురైరా (రదియల్లాహు అన్హు) కథనం ప్రకారం దైవప్రవక్త (సల్లల్లాహు అలైహి వ సల్లం) ఇలా ఉపదేశించారు: ఒక ముస్లింకు మరొక ముస్లిం యెడల ఆరు బాధ్యతలున్నాయి. అవేమంటే;
(1) అన్ని కలుసుకున్నప్పుడునువ్వు అతనికి సలాం చెయ్యి
(2) అతనెప్పడయినా నిన్ను ఆహ్వానిస్తే ఆహ్వానాన్ని స్వీకరించు.
(3) అతనెప్పుడయినా సలహా కోరితే -శ్రేయోభిలాషిగా- మంచి సలహా ఇవ్వు.
(4) అతనెప్పుడయినా తుమ్మిన మీదట ‘అల్హమ్దులిల్లాహ్’ అని అంటే, సమాధానంగా నువ్వు ‘యర్ హముకల్లాహ్’ అని పలుకు.
(5) అతను రోగగ్రస్తుడైతే నువ్వతన్ని పరామర్శించు.
(6) అతను మరణిస్తే నువ్వతని అంత్యక్రియలలోపాల్గొను.
(ముస్లిం)
సారాంశం: ఈ హదీసులో ఒక ముస్లిం యొక్క ఆరు హక్కులు సూచించబడ్డాయి. ‘ముస్లిం’లోని వేరొక ఉల్లేఖనంలో ఐదింటి ప్రస్తావనే వచ్చింది. అందులో ‘శ్రేయోభిలాష’ గురించి లేదు. ఏదైనా వ్యవహారంలో ప్రమాణం చేయమని నిన్ను అతను కోరితే – అది నిజమయిన పక్షంలో – ప్రమాణం కూడా చెయ్యమని ఇంకొక హదీసులో ఉంది.మొత్తం మీద ఈ హదీసు ద్వారా బోధపడేదేమంటే సాటి ముస్లిం యెడల తనపై ఉన్న ఈ ఆరు బాధ్యతలను ప్రతి ముస్లిం నెరవేర్చాలి. వీటిని నెరవేర్చటం తప్పనిసరి (వాజిబ్) అని కొంతమంది పండితులు అభిప్రాయపడగా, నెరవేర్చటం వాంఛనీయం (ముస్తహబ్)అని మరి కొంతమంది వ్యాఖ్యానించారు. అయితే హదీసులోని పదజాలాన్నిబట్టి వాటిని నెరవేర్చటం తప్పనిసరి అని అనటమే సమంజసం.
—
యూట్యూబ్ ప్లే లిస్ట్ – బులూగుల్ మరాం – కితాబుల్ జామి:
https://www.youtube.com/playlist?list=PLw5IiDSnUeV266FkpuZpGacbo51H-4DV3
హదీసు మకరందం (బులూఘ్-అల్–మరామ్) (Bulugh-al-Maraam) :
క్రింది లింక్ నొక్కి పుస్తకం పిడిఎఫ్ డౌన్లోడ్ చేసుకోండి.
https://teluguislam.net/2010/10/06/bulugh-al-maram/
మా యూట్యూబ్ ఛానల్ సబ్ స్క్రైబ్ చేసుకోండి ఇన్ షా అల్లాహ్:
http://www.youtube.com/user/teluguislam?sub_confirmation=1